یکی از ابزارهای کمکی بسیار مهم در روند بهبودی پس از عمل‌های جراحی زانو، به‌ویژه تعویض مفصل زانو، آرتروسکوپی زانو، ترمیم رباط یا مینیسک، استفاده از زانوبند طبی است. بسیاری از بیماران می‌پرسند که «آیا استفاده از زانوبند بعد از عمل زانو ضروری است؟ چه مدلی بهتر است؟ و تا چه مدت باید آن را استفاده کرد؟»
در این مقاله از سایت تخصصی تهران ارتوپدی، به تمامی سؤالات درباره کاربرد زانوبند پس از جراحی زانو با دید علمی و تخصصی پاسخ می‌دهیم.
استفاده از زانوبند پس از عمل‌های جراحی زانو، به دلایل متعددی توصیه می‌شود. یکی از مهم‌ترین اهداف آن افزایش پایداری مفصل، محدود کردن حرکات غیرمجاز، و محافظت از ساختارهای ترمیم‌شده است. زانوبند باعث می‌شود فشار وارد بر مفصل کاهش یابد و حرکات به‌صورت کنترل‌شده انجام شود.
علاوه بر محافظت فیزیکی، استفاده از زانوبند اعتماد به نفس بیمار را نیز بالا می‌برد و مانع از حرکات ناگهانی یا غیرارادی در روزهای ابتدایی پس از عمل می‌شود. همچنین می‌تواند از بروز ورم و التهاب ثانویه جلوگیری کرده و به بهبود عملکرد عضلات اطراف زانو کمک کند.
هر زانوبند بسته به نوع عمل جراحی، شدت آسیب و هدف درمانی، طراحی متفاوتی دارد. رایج‌ترین انواع عبارت‌اند از:
مدت زمان استفاده از زانوبند به نوع جراحی و برنامه توانبخشی بستگی دارد. در جراحی‌هایی مانند تعویض کامل مفصل زانو یا بازسازی ACL، استفاده از زانوبند حداقل به مدت ۳ تا ۶ هفته توصیه می‌شود. در برخی موارد، بیماران حتی تا ۱۲ هفته باید از بریس مفصل‌دار استفاده کنند تا مفصل به ثبات کامل برسد.
با این حال، پس از گذشت فاز حاد، استفاده از زانوبند باید تدریجاً کاهش یابد تا عضلات اطراف زانو به‌طور طبیعی فعال شوند. استفاده بیش از حد می‌تواند باعث وابستگی عضلانی و ضعف عملکردی شود، بنابراین قطع یا ادامه استفاده باید حتماً با مشورت پزشک متخصص انجام شود.
خیر. زانوبند یک ابزار کمکی موقت است و هرگز جای تمرینات توانبخشی و فیزیوتراپی را نمی‌گیرد. نقش آن حمایت فیزیکی در مراحل خاصی از بهبودی است، اما برای بازیابی کامل حرکت، تقویت عضلات و بازگشت عملکرد طبیعی، فیزیوتراپی اجتناب‌ناپذیر است.
بیمارانی که صرفاً به زانوبند تکیه می‌کنند و تمرینات حرکتی و تقویتی را جدی نمی‌گیرند، معمولاً با محدودیت دامنه حرکتی، خشکی مفصل و ضعف عضلانی مواجه خواهند شد.
آخرین به‌روزرسانی: ۱۴۰۴/۰۳/۱۱نوشته شده توسط: کلینیک زانوی تهران ارتوپدی
