پای ضربدری –ژنو والگوم یا زانوهایی که هنگام راه رفتن به هم می خوردند- نوعی انحراف و ناهمراستایی زانو است که در آن زانوها به سمت داخل می چرخند. وقتی افراد مبتلا به پای ضربدری زانوهای خود را کنار هم قرار می دهند و می ایستند، بین مچ پاهایشان 3 اینچ (تقریبا 7.5 سانتی متر) یا بیشتر فاصله وجود دارد. وجود فاصله به این دلیل است که زانوهای آنها به سمت داخل، بیشتر خم شده اند.
پای ضربدری در کودکان خردسال شایع است و معمولاً خود به خود با رشد کودک اصلاح و برطرف می شود. 75 درصد از کودکان 3 تا 5 ساله پای ضربدری دارند. بیمارستان تخصصی کودکان در ایالت بوستون اعلام کرده است که در حدود 99 درصد از این موارد، پای ضربدری در کودکان، تا سن 7 یا 8 سالگی شان خود به خود اصلاح می شود. پای ضربدری همچنین در مراحل بعدی زندگی نیز می تواند بر اثر موارد زیر بروز کند:
پای ضربدری قابل پیشگیری نیست، اما می توان اثرات آن را به حداقل رساند. فیزیوتراپی و ورزش اغلب جایگزین موفقی برای جراحی هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر بخش ذیل را مطالعه نمایید. 
پای ضربدری که پس از دوران کودکی نیز تداوم می یابد، ممکن است علاوه بر عدم همراستایی زانوها با محور بدن علائم دیگری نیز داشته باشد. این علائم عبارتند از:
رباط ها و عضلات تحت فشار نیز می توانند باعث درد لگن ، درد در مچ پا یا پا شوند. اگر فقط یک زانو خارج از خط محور بدن باشد، وضعیت قرارگیری بدن نامتعادل خواهد بود.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر محمد آیتی فیروزآبادی فوق تخصص جراحی زانو از اینجا اقدام کنید
پای ضربدری تقریباً همیشه یک تغییر خوش خیم در رشد کودک است. اگرچه پای ضربدری به طور اتفاقی بروز می کند، به نظر می رسد که ارثی باشد. پای ضربدری ممکن است ناشی از موارد ذیل نیز باشد:
بر اساس گزارش منبع معتبر –مجله ارتوپدی کودکان– چاقی می تواند پای ضربدری را تشدید کند. این مجله گزارش داد که در یک مطالعه اخیر، 71 درصد از کودکان مبتلا به پای ضربدری چاق بودند.
وقتی پای ضربدری در یک نوجوان یا بزرگسال مشاهده می شود، باید دانست که آیا پای ضربدری علت زمینه ای دارد یا خیر. اگر علت آن یک بیماری استخوانی یا آرتروز باشد، باید درمان شود. پزشک در مورد سابقه پزشکی خانوادگی و همچنین درباره وجود درد سوالاتی می پرسد. اگر درد دارید، او از شما خواهد پرسید که در چه ناحیه ای احساس درد می کنید. در طول معاینه جسمی، پزشک نحوه ایستادن و راه رفتن شما را بررسی خواهد کرد. او موارد ذیل را نیز بررسی خواهد کرد:
در برخی موارد، پزشک ممکن است برای بررسی ساختار استخوان رادیوگرافی یا اسکن ام آر آی را تجویز کند.
درمان پای ضربدری به علت و شدت علائم بستگی دارد. مثلا اگر راشیتیسم باعث پای ضربدری زانوها شده باشد، پزشک احتمالا مکمل های ویتامین D و کلسیم را جهت کمک به بازیابی میزان مورد نیاز بدن تان تجویز خواهد کرد. اگر داروهای بدون نسخه مانند ناپروکسن تسکین دهنده نباشد، پزشک ممکن است داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی قوی تجویز کند. 
یک برنامه درمانی معمولی شامل یک یا چند مورد از موارد زیر خواهد بود:
چاقی می تواند فشار بیشتری بر زانوهای شما وارد کند و پای ضربدری را تشدید کند. اگر اضافه وزن دارید، پزشک به شما کمک می کند تا برای کاهش اصولی وزن برنامه ریزی داشته باشید.
در اکثر افراد مبتلا به پای ضربدری، ورزش می تواند به همراستایی مجدد زانوها با محور بدن و تثبیت آنها کمک کند. پزشک یا فیزیوتراپ می‌تواند راه رفتن شما را بررسی کند و تمرین هایی را برای تقویت عضلات ساق پا، مفصل ران و ماهیچه های ران ارائه دهد. کشش های خاص نیز ممکن است در تسکین علائم موثر باشند. تمرینات تقویتی از جمله بالا بردن پا در حالت نشسته یا دراز کشیده می تواند ساده باشد. همچنانکه با یک برنامه ورزشی روزانه پیش می روید، ممکن است وزنه هایی را به پاهای خود جهت موثرتر کردن تمرینات اضافه کنید.
اگر طول پاهایتان بر اثر پای ضربدری نابرابر باشند، قرار دادن یک پاشنه در کفش در قسمت کوتاه تر می تواند طول پاهای شما را یکسان کرده و راه رفتن تان را تنظیم کند. این کار همچنین درد پا را تسکین می دهد. در کودکانی که پای ضربدری شان تا 8 سالگی برطرف نشده است، یک بریس یا یک آتل به رشد استخوان هایشان جهت می دهد.
وقتی پای ضربدری شدید است یا وقتی ورزش برای تسکین درد و تثبیت زانو کافی نیست، پزشک جراحی را توصیه می کند. در افراد جوان تر، صفحه فلزی کوچکی که در زانویشان قرار داده می شود، به رشد آتی استخوان جهت می دهد. این روش جزئی، جراحی رشد هدایت یافته نامیده می شود. وقتی رشد استخوان اصلاح شد، صفحه فلزی برداشته می شود. در مورد بزرگسالان، استئوتومی (بریدن استخوان) می تواند موثر باشد. در این جراحی از صفحات فلزی دائمی برای هم تراز نگه داشتن استخوان ها استفاده می شود. این می تواند استخوان های پا را هم ردیف و زانوها را مجددا با محور بدن همراستا کند. جراحی جایگزینی مفصل زانو نیز یک گزینه درمانی برای افراد مسن است.
در اکثریت قریب به اتفاق موارد، والدین می توانند انتظار داشته باشند که پای ضربدری کودک شان تا سن 8 سالگی برطرف خواهد شد. در کودکان بزرگتر و بزرگسالان مبتلا به پای ضربدری، یک دوره فیزیوتراپی و ورزش می تواند به همراستایی مجدد زانوهایشان کمک کند. فیزیوتراپی و ورزش می تواند عضلات مجاور را نیز تقویت کند و از آسیب استرسی به سایر مفاصل جلوگیری کند. اگر این تلاش ها موفقیت آمیز نبود، ممکن است برای همراستایی مجدد زانوها جراحی نیاز باشد. به مرور زمان، ناهمراستایی زانوی درمان نشده می تواند باعث بروز درد و مشکلاتی در عملکرد شود. اگر فکر می کنید که زانوهایتان با محور بدن تان همراستا نیست، به پزشک مراجعه کنید.
