صدای تق‌تق یا خش‌خش مفاصل هنگام حرکت، برای بسیاری از افراد به‌خصوص با افزایش سن یا در حین ورزش آشناست. اگرچه در بسیاری از موارد این صداها طبیعی و بی‌ضرر هستند، اما گاهی اوقات می‌توانند نشانه‌ای از کمبود مواد مغذی حیاتی مانند ویتامین‌ها باشند.
در این مقاله بررسی می‌کنیم که کمبود کدام ویتامین‌ها می‌تواند باعث صدا دادن مفاصل شود و چگونه می‌توان با تغذیه مناسب از بروز این حالت پیشگیری کرد.
در اغلب موارد، صدا دادن مفاصل در اثر حباب‌های گازی طبیعی، حرکات ناگهانی یا تغییرات فشار مفصلی رخ می‌دهد و نگران‌کننده نیست. اما اگر این صداها همراه با درد، تورم، خشکی مفصل یا محدودیت حرکت باشند، ممکن است نشان‌دهنده مشکل تغذیه‌ای یا ساختاری باشند که نیاز به بررسی بیشتر دارد.
ویتامین D یکی از مهم‌ترین ویتامین‌های مورد نیاز برای سلامت استخوان‌ها و مفاصل است. این ویتامین با تنظیم جذب کلسیم، به حفظ ساختار قوی استخوان‌ها و مفاصل کمک می‌کند. کمبود آن می‌تواند منجر به ضعف عضلانی، کاهش تراکم استخوان و افزایش صدای مفاصل شود.
کلاژن نقش اصلی در ساخت بافت مفصل، رباط‌ها و تاندون‌ها دارد. ویتامین C عنصر کلیدی در ساخت کلاژن است. کمبود آن می‌تواند منجر به کاهش خاصیت ارتجاعی بافت مفصل، ساییدگی، و صدای غیرطبیعی هنگام حرکت شود.
کمبود ویتامین K2 باعث می‌شود کلسیم به جای قرارگیری در استخوان، در بافت‌های نرم مثل رگ‌ها یا مفاصل رسوب کند. این رسوب می‌تواند باعث خشکی، درد و صدا دادن مفاصل شود.
ویتامین‌های B1، B6 و B12 در سلامت اعصاب و کاهش التهاب مفاصل نقش دارند. کمبود این گروه ممکن است موجب ضعف عضلانی، خستگی مفصل و افزایش صدای حرکتی در مفاصل شود.
| ماده مغذی | اثر در مفصل | منابع غذایی |
|---|---|---|
| کلسیم | افزایش استحکام استخوان | لبنیات، بادام، سبزیجات برگ‌دار |
| منیزیم | حفظ تعادل عضلانی و مفصلی | موز، آووکادو، مغزها |
| امگا 3 | کاهش التهاب مفاصل | ماهی چرب، گردو، تخم کتان |
| روی (Zinc) | بازسازی بافت مفصل | گوشت قرمز، تخمه کدو، غلات کامل |
اگر صدای مفاصل همراه با علائمی مانند درد مزمن، التهاب، تورم یا کاهش دامنه حرکت باشد، لازم است به متخصص ارتوپدی یا روماتولوژیست مراجعه شود. در این موارد ممکن است نیاز به آزمایش خون برای بررسی کمبود ویتامین‌ها یا وجود التهاب پنهان باشد.
کمبود ویتامین‌هایی مانند D، C، K2 و گروه B می‌تواند یکی از علل صدا دادن مفاصل باشد. با رعایت یک برنامه غذایی متنوع، مصرف مکمل در صورت نیاز و پیگیری پزشکی به‌موقع، می‌توان از بروز آسیب‌های مفصلی جدی و علائم مزاحم پیشگیری کرد.
آخرین به‌روزرسانی: ۱۴۰۴/۰۴/۰۶✍🏻 کلینیک زانو تهران ارتوپدی
