موارد زیادی می توانند باعث ایجاد توده ها و برجستگی های روی دستها و مچ دست ها شوند. در بعضی موارد، توده ها ممکن است قابل مشاهده و دردناک باشند. در سایر موارد، ممکن است اصلاً متوجه توده ها نشوید. دلایل این توده ها متنوع است، از کیست خوش خیم گرفته تا سرطان های نادر استخوان، غضروف و بافت نرم.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر نیما باقری فوق تخصص جراحی شانه و آرنج از اینجا اقدام کنید
توده ها و برجستگی ها را اغلب می توان با معاینه فیزیکی توده و همچنین در صورت لزوم با بررسی های تصویربرداری، مانند رادیوگرافی یا ام آر آی تشخیص داد. برای تشخیص قطعی ممکن است نیاز باشد که نمونه برداری بافتی از طریق جراحی دست انجام شود. در این مقاله از سایت تهران ارتوپدی به بررسی شایع ترین توده ها و برجستگی های روی دست و مچ دست می پردازیم.
شایع ترین علل ایجاد توده در ناحیه دست شامل موارد ذیل هستند:
کیست های گانگلیون محتمل ترین توده ها در نظر گرفته می شوند و حدود 50% از رشد غیر طبیعی توده ها بر روی دست و مچ را شامل می شوند. کیست های گانگلیون وقتی ایجاد می شوند که پوشش مفاصل کوچک، کیسه کوچکی را تشکیل می دهد که مایع از آن عبور کرده و در آن جمع می شود. کیست ها همچنین می توانند کیسه هایی را در غلاف پوشاننده تاندون یا مفصل بند انگشت ایجاد کنند که کیست مخاطی (موکویید) نامیده می شوند.
تومور سلول غول پیکر غلاف تاندون (GCT) یک تومور واقعی نیست، بلکه توده ای است که از پوشش (غلاف) تاندون یا یک مفصل (سینوویوم) ناشی می شود.
تومورهای سلول غول پیکر غلاف تاندون به آهستگی رشد می کنند .گاهی بدون درد و گاهی بسیار دردناک هستند. مشکل این توده ها این است که علیرغم اینکه به راحتی از بین می روند، اما اغلب برمی گردند.
این کیست ها رشد خوش خیم ناشی از آسیب به دست یا انگشت دست است که اغلب سالها پس از آسیب دیدگی بروز می کند. آنها زمانی ایجاد می شوند که یک زخم نافذ، مانند بریدگی عمیق، سلول های سطحی را به لایه های عمیق دست یا انگشت فشار می دهد. سیستم ایمنی بدن این سلول های سطحی را که سلول های بیگانه در نظر گرفته می شوند، احاطه کرده و به تدریج با گذشت زمان اندازه شان بزرگ می شود.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر آیدین عرب زاده فوق تخصص جراحی دست و اعصاب محیطی از اینجا اقدام کنید
برجستگی کارپال رشد بیش از حد استخوان بر روی پشت دست است و ظاهری شبیه خار استخوان دارد. این برجستگی ها در واقع ناحیه ی کوچکی از آرتروز استخوان است که در محل اتصال استخوان های کف دست و استخوان های کوچک مچ دست ایجاد می شود.
اگرچه برجستگی کارپال را غالباً اشتباهی کیست گانگلیون تشخیص می دهند، اما همیشه سفت تر و در جای خود ثابت هستند. برخلاف کیست گانگلیون، وقتی برجستگی کارپال را فشار می دهید، نمی توانید آن را حرکت دهید یا “نرمی” را در آن احساس نمی کنید.
انکندروم یک تومور غیرسرطانی است که با رشد غضروف در داخل استخوان به وجود می آید. اگر این تومور، استخوان را ضعیف کند می تواند به یک معضل تبدیل شود و خطر شکستگی را به لحاظ آسیب شناسی افزایش دهد.
وقتی سرطان در زیر پوست دست یا مچ دست ایجاد می شود، بیشتر به دلیل انتشار تومور بدخیمی است که در بخش دیگری از بدن – اغلب در ریه ها- گسترش یافته است (متاستاز ایجاد می شود). دست و مچ دست مکان متداولی برای گسترش سرطان ها نیست، اما غیرممکن هم نیست.
اگرچه سرطان به ندرت از دست یا مچ دست نشأت می گیرد، اما موارد نادری وجود دارد که تومور در استخوان یا غضروف دست ایجاد شده است. این سرطان ها سارکوم نامیده می شوند و کمتر از 10% از کل بدخیمی های تومور جامد در بزرگسالان را تشکیل می دهند.
در مقابل، از هر پنج کودک مبتلا به سرطان، یک نفر دچار سارکوم می شود که عمدتاً در بافت نرم (مانند بافت چربی و عضله) ایجاد می شوند، اگرچه حدود 10% در استخوان های دست یا مچ بروز می کند.
کاملاً مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد سارکوم می شوند. معلوم شده است که سابقه خانوادگی و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا تشعشع در این امر نقش دارد. در بیشتر موارد، علت آن مشخص نیست.
این نوع سرطان ها عوارضی جدی هستند که اغلب به درمان تهاجمی و مراقبت طولانی مدت نیاز دارند. در صورتی که نگران وجود یک سارکوم در بدن تان هستید، باید وضعیت تان کاملاً ارزیابی شود.
اکثریت قریب به اتفاق توده ها و برجستگی های روی دست و مچ دست علائم کوچکی از یک بیماری جزئی هستند. اگرچه اغلب این توده ها و برجستگی ها را می توان با درمان های ساده کنترل کرد، اما مواردی وجود دارد که نشانه های یک مشکل جدی تر هستند.
بهتر است پزشک توده غیرعادی روی دست را بررسی کند. تا زمانی که اوضاع به نظر خوب می رسد و مشکل چندان حاد نیست، برخی از درمان های ساده می توانند به کاهش علائم کمک کنند.
