یک برش عمیق در کف انگشتان دست، دست، مچ یا ساعد می تواند به تاندون های فلکسور (تاندون های خم کننده) آسیب برساند (تاندون های خم کننده، بافت هایی هستند که به کنترل حرکت در دست تان کمک می کنند). آسیب به تاندون خم کننده می تواند خم کردن انگشتان یا انگشت شست را غیرممکن کند. در این مقاله از تهران ارتوپدی به بررسی آسیب های تاندون فلکسور یا خم کننده انگشتان دست می پردازیم.
تاندون ها بافت هایی هستند که عضلات را به استخوان متصل می کنند. وقتی عضلات منقبض می شوند، تاندون ها روی استخوان ها کشیده می شوند. این عمل باعث حرکت قسمت هایی از بدن (مانند انگشت) می شود.
ماهیچه هایی که انگشتان و انگشت شست را حرکت می دهند، در ساعد قرار دارند. تاندون های بلند، در این عضلات در طول مچ دست امتداد می یابند و به استخوان های کوچک انگشتان و شست متصل می شوند.
تاندون های پشت دست، انگشتان را باز می کنند. این تاندون ها تاندون های اکستانسور یا تاندون های بازکننده نامیده می شوند. تاندون های موجود در کف دست، انگشتان را خم می کنند. این تاندون ها تاندون های فلکسور یا تاندون های خم کننده نامیده می شوند.
تاندون های خم کننده به شما امکان می دهند تا انگشتان خود را خم کنید.
وقتی انگشت خود را خم یا باز می کنید، تاندون های خم کننده در تونل های امنی که غلاف های تاندون نامیده می شوند، می لغزند و این غلاف ها، تاندون ها را در کنار استخوان ها در جای خود نگه می دارند.
غلاف تاندون ها، تاندون ها را در جای خود نگه می دارند.
پارگی یا بریدگی تاندون در ساعد، مچ دست، کف دست یا در امتداد انگشت، خم کردن یک یا چند مفصل در انگشت را غیرممکن می کند.
از آنجایی که تاندون های خم کننده به سطح پوست بسیار نزدیک هستند، برش عمیق در آن به احتمال زیاد به تاندون خم کننده می رسد. در این موارد، تاندون اغلب به دو قسمت بریده می شود.
تاندون ها مانند نوار لاستیکی تحت فشار هستند، زیرا عضله را به استخوان متصل می کنند. اگر تاندون پاره یا بریده شود، دو انتهای تاندون از هم بسیار دور می شوند و این باعث می شود که تاندون به خودی خود بهبود نیابد.
از آنجایی که عصب های انگشتان نیز به تاندون ها بسیار نزدیک هستند، بریدگی تاندون ها ممکن است به عصب ها نیز آسیب برساند. این امر منجر به بی حسی در یک یا دو طرف انگشت خواهد شد. اگر رگ های خونی هم بریده شوند، ممکن است به انگشت خون رسانی نشود. این مشکل به جراحی فوری نیاز دارد.
گاهی ممکن است تاندون های خم کننده بریدگی یا پارگی جزئی داشته باشند. با پارگی جزئی تاندون، می توانید انگشت خود را خم کنید، اما نه به طور کامل. تشخیص این نوع پارگی ها دشوار است.
علاوه بر بریدگی ها در ساعد، دست و یا انگشتان دست، برخی فعالیت های ورزشی نیر باعث آسیب دیدگی تاندون خم کننده می شوند. این آسیب ها اغلب در فوتبال، کشتی و راگبی رخ می دهند. “انگشت جرسی (یا انگشت راگبی)” یکی از رایج ترین آسیب ها در این ورزش ها است. این آسیب زمانی اتفاق می افتند که یک بازیکن، پیراهن ورزشی بازیکن دیگر را بگیرد و انگشتش (معمولاً انگشت حلقه) در آن گیر کرده و کشیده شود. در این حالت، تاندون از استخوان کشیده و پاره می شود. در ورزشهایی مانند سنگ نوردی که به قدرت بازو و دست نیاز است، تاندونها و یا غلاف آنها نیز ممکن است کشیده یا پاره شوند.
برخی بیماری های خاص (مثلاً روماتیسم مفصلی) تاندون های خم کننده را ضعیف کرده و احتمال پارگی آنها را بیشتر می کند. این می تواند بدون هشدار یا آسیب اتفاق بیفتد – فرد ممکن است به سادگی متوجه شود که انگشت اش دیگر خم نمی شود، اما نمی تواند به یاد بیاورد که چگونه اتفاق افتاده است.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر آیدین عرب زاده فوق تخصص جراحی دست و اعصاب محیطی از اینجا اقدام کنید
شایع ترین علائم آسیب تاندون خم کننده شامل موارد زیر است:
وقتی انگشت تان آسیب ببیند، باید به پزشک مراجعه کنید. این مسئله بیشتر در مواردی صدق می کند که انگشت تان گرفتگی داشته باشد و نتوانید نوک انگشت خود را خم یا راست کنید.
وقتی یک بریدگی جدی روی دست یا انگشت تان دارید، بلافاصله روی آن یخ بگذارید. پارچه تمیز یا بانداژی را روی دست خود محکم بپیچید تا خونریزی کُند شود. دست خود را بالا نگه دارید، بالاتر از سطح قلب. در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
پزشک تان ممکن است ابتدا زخم هایی را که عمیق نیستند، تمیز و درمان کند. برای جلوگیری از عفونت به تزریق آمپول کزاز یا آنتی بیوتیک نیاز خواهید داشت.
در طول معاینه، پزشک از شما می خواهد انگشتان خود را خم و راست کنید. برای آزمایش قدرت انگشت تان، پزشک از شما می خواهد انگشت آسیب دیده خود را خم کنید، در حالی که انگشتان دیگر را صاف نگه داشته اید. برای تعیین آسیب دیدگی عصب ها یا عروق خونی، پزشک دست تان را از نظر حس و جریان خون در انگشتان آزمایش می کند.
تست های معاینه ای استاندارد به پزشک تان کمک می کند تا تشخیص دهد که آیا تاندون و یا عصب آسیب دیده است یانه.
پزشک تان همچنین ممکن است رادیوگرافی را برای بررسی آسیب استخوان توصیه کند.
پس از معاینه دست تان، پزشک برای محافظت از دست تان، آن را آتل بندی می کند.
تاندون ها نمی توانند التیام یابند، مگر اینکه انتهای آنها با هم تماس داشته باشند که این موضوع در پارگی های شدید اتفاق نمی افتد. در بیشتر موارد، بریدگی یا پارگی تاندون را باید پزشک ترمیم کند. این کار نیاز به جراحی دارد.
جراحی معمولاً طی 7 تا 10 روز پس از آسیب انجام می شود. به طور کلی، هرچه عمل جراحی زودتر انجام شود، بهبودی بهتری حاصل خواهد شد.
اگر آسیب دیدگی تان باعث محدود شدن جریان خون در دست یا انگشت تان می شود، پزشک تان جراحی را فوراً ترتیب می دهد.
دست تان ممکن است قبل از عمل و برای محافظت آتل بندی شود.
چون پارگی تاندون ها انواع گوناگونی دارد ،بنابراین روش های مختلفی پیش روی جراح تان وجود دارد تا بتواند آنها را ترمیم کند. با این حال، تمام روش های ترمیمی شامل بخیه زدن است.
جراحی معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود (ممکن است روز جراحی به منزل برگردید). پزشک تان بعد از جراحی از پانسمان و آتل بندی استفاده می کند. بسیاری از پزشکان از یک نوع آتل پلاستیکی برای محافظت از ترمیم استفاده می کنند. انگشتان و مچ دست تان در حالت خم قرار می گیرد تا فشار از بین برود.
پس از جراحی، برای کاهش حرکت و کمک به بهبود تاندون از آتل بندی استفاده می شود.
حداقل دو ماه طول می کشد تا ترمیم بهبود یابد و دست تان به قدری قوی شود که بدون محافظت از آن استفاده کنید. ممکن است یک ماه دیگر طول بکشد تا از دست تان در مقابل هر نیرو و فشاری استفاده کنید.
به زودی پس از جراحی، شما فیزیوتراپی را شروع می کنید. تمرینات خاص به شما کمک می کنند تا به تدریج حرکت و عملکرد خود را بازیابید. سفتی پس از جراحی عادی است، اما معمولاً به درمان پاسخ می دهد.
دقیقاً همانطوری که درمانگر نیز به شما توصیه می کند، آتل بندی و ورزش مناسب به اندازه خود جراحی برای بهبود مهم هستند.
شواهد اخیر نشان می دهد که تاندون هایی که به صورت جزئی پاره شده اند، برای بهبودی بهتر لزوماً نیازی به جراحی ندارند. همان برنامه های آتل بندی و تمرینی که برای بیماران جراحی شده استفاده می شوند، می توانند برای بیماران با پارگی جزئی تاندون ها بسیار موثر باشد، اما جراحی لازم نیست.
گزینه درمانی غیرجراحی فقط در صورتی مناسب است که پزشک میزان آسیب دیدگی را با دقت بررسی کرده باشد.
طی چند دهه گذشته، تحقیقات پیشرفته و تجربه در زمینه درمان آسیب های تاندون خم کننده، نتایج بهبودی خوبی را برای بیماران در بر داشته است. با وجود این، درمان آسیب های تاندون خم کننده می تواند بسیار چالش برانگیز باشد.
با وجود درمان گسترده، برخی از بیماران پس از آسیب دیدگی های تاندون خم کننده، سفتی طولانی مدت دارند. گاهی اوقات، برای از بین بردن بافت اسکار (جای زخم) و کمک به بیمار در بازیابی حرکتی، به جراحی دوم نیاز است.
به طور کلی، جراحی تاندون خم کننده منجر به بازگشت عملکرد خوب و رضایت زیاد بیمار می شود.
