سندرم تنگی کانال های عصبی وقتی بروز می کند که عصبی تحت فشار قرار گیرد. عصب ها در تنه، اندام ها و دست ها و پاها تحت تأثیر قرار می گیرند. علائم شایع آن درد، بی حسی و ضعف عضلانی هستند.
سندرم های تنگی کانال های عصبی اغلب در اثر آسیب های فشارنده مکرر ایجاد می شوند. بیماری هایی مانند روماتیسم مفصلی، دیابت یا کم کاری تیروئید نیز می توانند در بروز این سندرم نقش داشته باشند.
سندرم تنگی کانال های عصبی با نام های ذیل نیز خوانده می شود:
چندین نوع سندرم تنگی کانال عصبی وجود دارد. موارد زیر برخی از شایع ترین انواع سندرم های تنگی کانال های عصبی هستند:
سندروم تونل کارپال متداول ترین نوع سندرم تنگی کانال های عصبی است. این سندرم زمانی بروز می کند که عصب میانی(مدیان) در ناحیه مچ دست فشرده شود. عصب میانی از بالای بازو تا کف دست گسترش می یابد. در مچ دست، این عصب از ساختاری به نام تونل کارپال عبور می کند. فشار بیش از حد بر روی مچ دست باعث تورم می شود که می تواند منجر به سندرم تونل کارپال شود.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر آیدین عرب زاده فوق تخصص جراحی دست و اعصاب محیطی از اینجا اقدام کنید
سندرم تونل کوبیتال دومین نوع شایع سندرم تنگی کانال های عصبی است. این سندرم که نوروپاتی عصب اولنار (یا عصب زند زیرین) یا فشار بر عصب اولنار در آرنج نیز نامیده می شود، زمانی بروز می کند که عصب اولنار در آرنج فشرده شود. عصب اولنار مسئول حسی است که هنگام برخورد نقطه حساس آرنج خود با چیزی یا واردشدن ضربه به آن، احساس می کنید. این عصب از نزدیک پوست در آرنج عبور می کند. فشار زیاد به آرنج باعث تورم می شود که این امر منجر به سندرم تونل کوبیتال می شود.
سندرم تنگی کانال های عصبی بیشتر در ناحیه هایی از بدن بروز می کند که عصب ها از ساختارهای تونلی مانند عبور می کنند. موارد زیر، بعضی از انواع نادرتر سندرم تنگی کانال های عصبی هستند:
سندرم تنگی کانال های عصبی اغلب به دلیل آسیب های مکرر ایجاد می شود. این آسیب ها ممکن است در محل کار به دلیل حرکات مکرر مربوط به وظایف شغلی تان بروز کنند. مثلا، باز کردن یا کشیدن بیش از حد مچ دست هنگام تایپ کردن روی صفحه کلید، استفاده از موس یا نواختن پیانو می توانند منجر به سندرم تونل کارپال شوند.
حوادثی مانند پیچ خوردگی و شکستگی استخوان نیز می توانند باعث بروز سندرم تنگی کانال عصبی شوند.
علاوه بر این، برخی بیماری ها می توانند باعث تحریک یا حساسیت بیشتر شما به سندرم های تنگی کانال عصبی شوند. این بیماری ها و حساسیت ها شامل موارد ذیل هستند:
آسیب های تکراری، حوادث و بیماری ها منجر به موارد زیر می شود:
همه این تغییرات، تأثیری منفی بر توانایی عصب در ارسال و دریافت پیام دارند. این امر منجر به بروز علائمی مانند درد، بی حسی و کاهش عملکرد می شود.
موارد ذیل برخی از متداولترین عوامل خطر برای سندرم تنگی کانال های عصبی محسوب می شوند:
علائم براساس نوع سندرم تنگی کانال عصبی و محل آن متفاوت است. علائم در محل گیرافتادگی و گاهی اوقات در ناحیه ها و ساختارهای پیرامون بروز می کنند.
برخی از علائم رایج عبارتند از:
پزشک علائم تان را ارزیابی می کند. سپس، معاینه بدنی و آزمایش های تشخیصی را برای شناسایی سندرم تنگی کانال عصبی به عمل می آورد.
برخی از آزمایشات مورد استفاده برای تشخیص اشکال نادرتر سندرم تنگی کانالهای عصبی عبارتند از:
برای سندرم تونل کارپال و تونل کوبیتال، آزمایش های تشخیصی همیشه لازم نیست. با این حال، این آزمایش ها اطلاعات مفیدی در مورد محل و شدت گیرافتادگی در اختیار می گذارند.
درمان سندرم تنگی کانال های عصبی غالباً با تغییر سبک زندگی و درمان های غیر تهاجمی آغاز می شود. درمان بیماری زمینه ای که باعث سندرم تنگی کانال های عصبی می شوند، نیز علائم را تسکین می دهد. در موارد شدید، سندرم تنگی کانال های عصبی ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
اجتناب از حرکاتی که باعث درد می شوند، اتخاذ راهکارهای ارگونومی (طراحی محیط کار مناسب) در محل کار و خانه و یا تغییر وظایف شغلی به بهبود علائم کمک خواهد کرد. اگر چاقی علت سندرم تنگی کانال عصبی باشد، کاهش وزن می تواند علائم را بهبود بخشد.
کار با یک فیزیوتراپیست به بهبود انعطاف پذیری، قدرت و دامنه حرکت شما در ناحیه آسیب دیده کمک می کند. فیزیوتراپی همچنین در تسکین علائمی مانند درد و بی حسی موثر است.
یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که فیزیوتراپی و جراحی، در درمان سندرم تونل کارپال مچ دست در زنان تأثیر مشابهی دارند. با این حال، تحقیقات بیشتری لازم است، چرا که این مطالعه تکرار نشده است و فقط 100 زن در آن شرکت کرده بودند.
دارو می تواند به تسکین علائم سندرم فشار عصبی مانند درد و التهاب کمک کند. نوع داروی تجویز شده به شدت علائم بستگی دارد. برخی از داروها که معمولاً برای کنترل علائم ناشی از سندرم تنگی کانال عصبی تجویز می شوند، عبارتند از:
در برخی از موارد سندرم گیرافتادگی عصب، پزشک یا متخصص طب فیزیکی آتل یا بریس را برای جلوگیری از فشار آوردن به عصب توصیه می کند.
روش های جراحی معمولاً آخرین راه چاره در درمان سندرم تنگی کانال های عصبی محسوب می شوند. هر بیماری که سندرم تنگی کانال عصبی داشته باشد، واجد شرایط جراحی نیست.
روش جراحی مورد نیاز به نوع سندرم گیرافتادگی عصب، میزان فشردگی و عصب ها و ساختارهای تحت تأثیر بستگی دارد. هر روشی خطرات و مزایای خود را دارد. نتیجه جراحی به فاکتورهای زیادی از جمله مدت زمان بروز علائم، شدت علائم و سایر بیماری های زمینه ای بستگی دارد. به طور کلی، نتیجه جراحی رضایت بخش است.
یک جراح می تواند به شما کمک کند بدانید که آیا جراحی سندرم تنگی کانال عصبی برای شما گزینه مناسبی است یا خیر.
درمان های خانگی زیر از علائم سندرم تنگی کانال های عصبی جلوگیری می کنند یا آنها را تسکین می دهند:
چشم انداز سندرم تنگی کانال های عصبی متفاوت است و در موارد بسیار شدید، می تواند منجر به آسیب دائمی عصب یا از دست دادن عملکرد در ناحیه آسیب دیده شود. با این حال، این امر به ندرت اتفاق می افتد.
در صورت مشاهده علائم سندرم گیرافتادگی عصب، باید به پزشک خود مراجعه کنید. اگر سندرم تنگی کانال های عصبی زود شناسایی و درمان شود، می توان به بهبودی چشمگیری دست پیدا کرد. بسیاری از افراد، کاملا بهبود می یابند.
شما می توانید با انجام موارد زیر از سندرم تنگی کانال های عصبی جلوگیری کنید:
