شکستگی مهره گردن چیست و به چه علت یا دلایلی اتفاق می افتد؟ علائم آن چیست و روش های درمان فوری و درمان جراحی شکستگی گردن چیست؟ در این مقاله از سایت تهران ارتوپدی به بررسی جنبه های مختلف شکستگی مهره گردن می پردازیم.
ستون فقرات از استخوان های کوچک (مهره هایی) تشکیل شده است که روی هم قرار گرفته و انحنای طبیعی ناحیه کمر را به وجود می آورند. بین مهره ها لایه های لغزنده صاف و گرد (دیسک های بین مهره ای) وجود دارد که مثل ضربه گیر عمل می کنند و به کمر امکان خم شدن و انعطاف پذیری می دهند. ماهیچه ها و رباط هایی متصل به مهره ها، ستون فقرات را قادر به حرکت می کنند و نیز آنها را تقویت کرده و به آنها ثبات می بخشند. هر یک از مهره ها دارای یک حفره میان مهره در وسط مهره هستند. تمام مهره ها از قسمت حفره بر روی هم قرار می گیرند و کانال نخاعی را تشکیل می دهند.
طناب نخاعی و سایر ریشه های عصبی از کانال نخاعی عبور می کنند و به وسیله مهره ها محافظت می شوند. عصب ها از ستون فقرات، از طریق حفره های میان مهره ای منشعب می شوند و پیام ها را بین مغز و ماهیچه ها منتقل می کنند. مفاصل رویه ای (فاست) در پشت ستون فقرات قرار دارند و مهره ها را به یکدیگر متصل می کنند و به آنها امکان چرخش و حرکت می دهد. غضروف مانند همه مفاصل، سطحی را می پوشاند که در آن مفاصل رویه ای به هم می رسند.
آناتومی ستون فقرات شامل سه بخش است: کمر، قفسه سینه و گردن. ستون فقرات کمری شامل پنج مهره است که در قسمت پایین کمر قرار دارند. مهره های کمری بزرگتر هستند، چون وزن بدنی بیشتری به آنها وارد می شود. ستون فقرات قفسه سینه از 12 مهره تشکیل شده است و از قسمت بالایی قفسه سینه شروع می شود و تا قسمت میانی پشت ادامه می یابد و به قفسه سینه متصل می شود. ستون فقرات گردنی متشکل از گردن و هفت مهره کوچک است که از انتهای جمجمه شروع می شود و به قسمت بالای قفسه سینه منتهی می شود.
دیسک های ستون فقرات کمری از یک حلقه بیرونی ضخیم غضروفی (حلقه کوچک) و ماده ژل مانند درونی (هسته) تشکیل شده است. در ستون فقرات گردنی، دیسک ها شبیه هم هستند، اما اندازه هایشان کوچکتر هستند. ستون فقرات گردنی، وزن سر را تحمل می کند و سر را به شانه ها و بدن متصل می کند. ستون فقرات گردنی در مقایسه با سایر ستون فقرات کمتر محافظت می شوند و این باعث می شود ستون فقرات گردنی در مقابل آسیب و اختلالاتی که باعث بروز گردن درد و محدودیت حرکتی می شوند، آسیب پذیرتر باشند.
شکستگی مهره گردن نوعی شکستگی است که در یکی از هفت مهره گردنی بروز می کند. شکستگی گردن مانند تمامی آسیب های وارده به مهره ها می تواند به نخاع گردن آسیب برساند و ارتباط سیستم عصبی مرکزی بین مغز و بدن را مختل کند. آسیب های نخاعی گردن عواقب وخیمی از جمله فلج موقت یا فلج دائم یا حتی مرگ به همراه دارد.
به دنبال آسیب حاد گردن، بیماران ممکن است حالت شوک و یا فلج شدگی و همچنین کبودی یا تورم در پشت گردن داشته باشد. بیماران هوشیار ممکن است گردن درد شدیدی را احساس کنند، اما این درد لزوما مهم نیست. دردی که از گردن به شانه ها یا بازوها منشعب می شود، احتمالا بر اثر فشار آوردن یک مهره به عصب باشد.
وقتی آسیب و یا ضربه ای به گردن وارد می شود، گردن باید بی حرکت باشد تا اینکه از آن عکسبرداری به عمل آید و پزشک آن را بررسی کند. در چنین حالتی، پرسنل فوریت های پزشکی متوجه خواهند شد که فرد بیهوش دچار آسیب گردن شده است و بر این اساس اقدام خواهند کرد. پزشک معاینه عصبی به عمل می آورد تا بتواند عملکرد و آسیب عصب را ارزیابی کند. برای مشخص شدن میزان دقیق صدمات، بررسی های تصویربرداری اضافی، مانند ام آر آی یا سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری) مورد نیاز است.
شکستگی گردن معمولاً بر اثر وارد شدن ضربه شدید، مانند تصادف اتومبیلی، سقوط شدید یا تصادم ورزشی بروز می کند.
درمان شکستگی کردن به این بستگی خواهد داشت که کدام یک از هفت مهره گردن آسیب دیده است و نوع شکستگی چیست. یک شکستگی فشاری و جزئی را می توان با بریس گردنی درمان کرد؛ به این ترتیب که بیمار باید به مدت 6 تا 8 هفته از بریس استفاده کند تا استخوان بهبود یابد. در شکستگی های پیچیده تر یا گسترده تر ممکن است به کشش، جراحی، 2 تا 3 ماه گچ گیری سفت و یا ترکیبی از این درمان ها نیاز باشد.
با توجه به بهبود تجهیزات ورزشی و قوانین به روز شده، شکستگی های گردن ناشی از حوادث ورزشی در 20 سال گذشته کاهش یافته است. روش های دیگری برای محافظت از خود و خانواده وجود دارند که در ذیل به آنها اشاره می شود: