بورسیت زانو یا التهاب بورس کشکک زانو عارضه ای شایع، اما قابل درمان است. این عارضه باعث می شود قسمت جلوی زانو متورم شود. بورسیت زانو زمانی روز می کند که کیسه بورس در جلوی کشکک زانو ملتهب شود. در بیشتر مبتلایان، بورسیت زانو را می توان در منزل با استراحت درمان کرد.
بورسیت زانو (که به آن زانوی خدمتکار خانه، زانوی لایه بردار فرش، زانوی معدنچی زغال سنگ یا زانوی نجار نیز میگویند)، التهاب بورس (کیسه ای پر از مایع) است که در کشکک زانو (کاسه زانو) قرار دارد. بورسیت زانو وقتی بروز می کند که بورس غالبا دچار تحریک، آسیب دیدگی یا عفونت می شود و از این رو، مایع بیشتری تولید می کند. مایع اضافی باعث تورم بورس می شود و به سایر قسمت های زانو فشار می آورد. معمولا به راحتی می توان متوجه بورسیت زانو شد، چرا که جلوی زانوی متورم به نظر می رسد.
یک فرد بالغ بیش از 150 بورس در سرتاسر بدن خود دارد. بورس یک کیسه کوچک پر از مایع است و ناحیه هایی از بدن از جمله ماهیچه، تاندون یا پوست را محافظت می کند که در صورت نبود بورس استخوان می تواند این نواحی را دچار ساییدگی کند. بورس ها با داشتن عملکرد بالشتکی و ضربه گیری در این نواحی از بدن از اصطکاک و التهاب جلوگیری می کنند. وقتی کیسه بورس به طور مکرر دچار تحریک، آسیب یا عفونت می شود، پوشش نازک آن ضخیم می شود و مایع اضافی ایجاد می کند. مایع اضافی در کیسه بورس جمع می شود و باعث تورم آن می شود که به آن التهاب بورس یا بورسیت می گویند. التهاب بورس اغلب در بورس های اطراف مفاصل بروز می کند. بورسیت زانو دومین نوع شایع التهاب بورس است. آقای دکتر سید محمد جواد مرتضوی در این قسمت در مورد بورسیت زانو و علل بروز آن صحبت می کنند:
بورسیت زانو دو نوع دارد: التهاب حاد بورس کشکک زانو و التهاب مزمن بورس کشکک زانو. التهاب حاد بورس کشکک زانو وقتی ایجاد می شود که به بورس کاسه زانو آسیب ناگهانی وارد شود. این نوع التهاب معمولا در اثر ضربه (مانند ضربه شدید به زانو) یا عفونت بروز می کند، ولی التهاب مزمن بورس معمولا در اثر استفاده مکرر یا فشار مکرر به زانو مانند زانو زدن مکرر بروز می کند.
ممکن است همه افراد به بورسیت زانو مبتلا شوند، اما این عارضه بیشتر، در مردان بین سنین 40 تا 60 سال بروز می کند. بورسیت زانو معمولا افرادی را مبتلا می کند که مشاغلی از جمله نجاری، نظافت خانه، لوله کشی و یا سرگرمی هایی مانند باغبانی دارند که مستلزم زانو زدن مکرر هستند. احتمال ابتلای کودکان به التهاب عفونی بورس کشکک زانو (عفونت بورس کشکک زانو) بیشتر است.
بورسیت نسبتا شایع است. آمار سالانه دقیقی از بیماران مبتلا به آن وجود ندارد، زیرا بسیاری از افراد، التهاب بورس خفیفی دارند و نیازی به مراجعه به پزشک متخصص ندارند. بورسیت دومین نوع شایع التهاب بورس است و یکی از علل شایع تورم و التهاب زانو به حساب می آید.
موقعیت ها و شرایطی وجود دارد که می تواند باعث بورسیت شود که عبارتند از:
علائم بورسیت به نوع و شدت التهاب بورس بستگی دارد. بورسیت سه علامت کلی دارد، اما برای ابتلا به آن لازم نیست هر سه علامت با هم بروز کند. این سه علامت عبارتند از:
اگر به بورسیت زانو مبتلا هستید که ناشی از عفونت است، احتمالاً علائم دیگری نیز خواهید داشت که عبارتند از:
اگر این علائم عفونت را دارید، باید فورا به پزشک خود مراجعه نمایید یا به نزدیکترین بیمارستان مراجعه کنید. التهاب عفونی بورس کشکک زانو نیاز به درمان پزشکی دارد. اگر درمان نشود، می تواند عوارض وخیمی به دنبال داشته باشد و زندگی فرد را تهدید کند.
پزشک ارتوپد عموما می تواند التهاب عفونی بورس کشکک زانو را با معاینه جسمی تشخیص دهد. پزشک سوالاتی در مورد علائم و سابقه بیماری از شما می پرسد. سپس برای بررسی درد و حساسیت و دامنه حرکت زانوی آسیب دیده معاینه جسمی به عمل می آورد. آزمایشات تصویربرداری همچنین می تواند به تایید تشخیص التهاب عفونی بورس کشکک زانو یا رد سایر شرایط احتمالی کمک کند.
آزمایش های خاصی که می توانند برای کمک به تشخیص التهاب بورس عفونی کشکک زانو یا رد سایر شرایط احتمالی مورد استفاده قرار گیرند، عبارتند از:
درمان بورسیت زانو به این بستگی دارد که آیا بورس ملتهب است یا عفونی شده است. اکثر موارد بورسیت زانو را که فقط ملتهب هستند، می توان در منزل بدون مداخله پزشکی درمان کرد، اما اگر عفونت علت بورسیت زانو باشد، برای درمان آن به آنتی بیوتیک نیاز است. بورسیت زانو -فقط بورسای ملتهب- را می توان به روش های ذیل درمان کرد:
درمان بورسیت زانو –بورس عفونی- به طرق ذیل صورت می گیرد:
عوامل زیر عوامل خطر بورسیت زانو در نظر گرفته می شوند:
جهت پیشگیری از ابتلا به بورسیت زانو می توانید فعالیت های زیر را انجام دهید:
اکثر موارد مبتلا به بورسیت زانو را می توان در خانه با استراحت، گذاشتن یخ و بالا نگه داشتن پا درمان کرد و هیچ گونه عوارض جانبی طولانی ندارد. درمان التهاب مزمن بورس کشکک زانو به خصوص اگر شغل تان مستلزم زانو زدن مکرر است، ممکن است دشوارتر باشد. تیم پزشکی تان یک برنامه درمانی را برای شما ارائه می کند که با توجه به شرایط و وضعیت شما بهترین کارایی را خواهد داشت. در صورت عدم درمان، بورسیت زانو که دچار عفونت شده است، می تواند عوارض شدیدی مانند شوک عفونی و مرگ به همراه داشته باشد. در صورت مشاهده علائم عفونت باید بلافاصله با پزشک خود یا نزدیکترین بیمارستان مراجعه نمایید.
با استراحت و درمان بورسیت زانویتان در منزل، تورم و سایر علائم معمولا ظرف چند هفته از بین می روند. اگر بورسیت زانویتان پس از دو یا سه هفته استراحت بهتر نشد، به پزشک خود مراجعه نمایید. شاید به درمان پزشکی نیاز داشته باشید. بورسیت زانویی که بهبود نمی یابد یا اغلب بهتر می شود و مجددا عود می کند، التهاب مزمن بورس کشکک زانو نامیده می شود. در صورت عدم درمان، التهاب مزمن بورس کشکک زانو می تواند ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد.
اگر تب و لرز و سایر علائم عفونت دارید، فورا به پزشک خود یا به نزدیکترین بیمارستان مراجعه نمایید. بورسیت زانویی که دچار عفونت شده باشد، نیاز به درمان فوری دارد. اگر بورسیت کشکک زانوی خود را که فقط ملتهب است (و عفونی نشده) در خانه درمان می کنید و بعد از دو یا سه هفته بهتر نشد، به پزشک خود مراجعه نمایید. شاید نیاز به درمان پزشکی داشته باشید.
بورسیت کشکک زانو عارضه ای شایع است که معمولا با استراحت در منزل قابل درمان است. اگر بورسیت کشکک زانوی شما زندگی روزمره تان را تحت تاثیر قرار می دهد یا بعد از چند هفته بهتر نشد، به پزشک خود مراجعه نمایید. اگر علائم عفونت مانند تب یا قرمزی و گرمی در ناحیه آسیب دیده دارید، حتما در اسرع وقت در پی مراقبت های پزشکی باشید.