عوارض تعویض مفصل زانو می تواند ناشی از جراحی یا ایمپلنت باشد. شل شدن زانو پس از جراحی یکی از جدی ترین عوارض محسوب می شود و وجود درد پس از جراحی شایع ترین عارضه است. شل شدن زانو می تواند باعث بروز شکستگی های استخوان، ناپایداری و افتادن های جدی شود.
تقریباً تمام عوارض جدی نیاز به جراحی مجدد دارند. عوارض جانبی شایع تر ناشی از تعویض مفصل زانو معمولاً بلافاصله پس از جراحی بروز می کنند. این عوارض تعویض مفصل زانو عبارتند از: تورم، سفتی و درد. اگر هر یک از این موارد بیش از چند ماه ادامه یابد، ممکن است هر کدام نشانه عارضه ای جدی تر باشد. آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا (AAOS) بیان می دارد که عوارض جدی ناشی از تعویض مفصل زانو نادر است. کمتر از 2 درصد از بیماران این عوارض را تجربه می کنند.
عوارض ممکن است ناشی از جراحی زانو باشد یا ممکن است بیماران دچار عوارض فیزیکی مربوط به دستگاه ها، مانند پس زدن ایمپلنت شوند. سایر عوارض تعویض زانو، از جمله شل شدن زانو، ممکن است به دلیل مشکلات مکانیکی/ حرکتی یا نقص هایی در پیوند باشد. عوارض خطرناک تر، برای اصلاح نیاز به جراحی مجدد دارند. خطر مرگ ناشی از جراحی تعویض کامل مفصل زانو که آرتروپلاستی کامل زانو (TKA) نیز نامیده می شود، بسیار کم است. یک مطالعه در سال 2017 منتشر شده در مجله جراحی استخوان و مفاصل، جلد آمریکایی، نشان داد که علت اصلی مرگ در 90 روز پس از جراحی تعویض کامل مفصل زانو بیماری ایسکمیک قلب است.
بیشتر ایمپلنت ها باید 20 سال یا بیشتر دوام بیاورند، اما برخی از ایمپلنت ها ممکن است زودتر از بین بروند یا بیشتر از حد انتظار دوام نیاورند. انجمن جراحان لگن و زانو آمریکا اظهار می دارد که هر سال 0.5 تا 1 درصد احتمال دارد که ایمپلنت زانوی بیمار موفق عمل نکند. این انجمن محاسبه می کند که 90 تا 95 درصد تعویض های مفصل زانو تا 10 سال دوام می آورند و 80 تا 85 درصد آنها حداقل 20 سال دوام می آورند. اگرچه عوارض مکانیکی – مانند شل شدن، ناپایداری، دررفتگی، نا هم ترازی و عدم کارایی ایمپلنت- بسیار نادر هستند، می توانند ناشی از نقص هایی در ساخت ایمپلنت ها، قرارگیری نامناسب یا به دلیل بروز مشکلاتی در حین جراحی باشد.
شل شدن یکی از شایع ترین عوارض جراحی تعویض کامل زانو است. بیماران معمولاً برای برطرف کردن این مشکل به جراحی مجدد نیاز دارند. دلایل مختلفی برای شل شدن وجود دارد. عفونت یکی از محتمل ترین علل است. طراحی معیوب، نقص ها و ایرادات موجود در محصول یا ساییدگی و فرسودگی قطعات ایمپلنت نیز می توانند باعث شل شدن آنها شود.
جراحی تعویض مفصل زانو می تواند منجر به عوارض فیزیکی، از درد و تورم گرفته تا پس زدن ایمپلنت، عفونت و شکستگی استخوان شود. وجود درد پس از جراحی تعویض مفصل زانو ممکن است شایع ترین عارضه باشد. طبیعی است که بیماران تا شش ماه پس از جراحی درد داشته باشند، اما اگر درد پس از گذشت شش ماه از عمل همچنان ادامه یابد، در کل، درد طولانی مدت یا مزمن در نظر گرفته می شود. مطالعات متعددی به میزان/ فراوانی درد مزمن در بیمارانی که تعویض کامل مفصل زانو داشته اند، پرداخته است. یافته ها حاکی از آن است که بین 16 تا 44 درصد از بیماران این عارضه جانبی را گزارش کرده اند. نویسندگان مقاله ای که در سال 2018 در مجله EFFORT Open Reviews منتشر شد، بیان داشتند: “همچنین ممکن است شیوع واقعی درد مزمن بعد از جراحی تعویض کامل مفصل زانو حتی بیشتر از میزان تخمینی در مطالعات تحقیقاتی باشد، چون ممکن است برخی از بیماران تمایلی نداشته باشند دردشان را گزارش کنند.
درد 
تورم 
ناپایداری 
دامنه حرکتی محدود
نویسندگان مطالعه ای در سال 2016 در مجله “استخوان و مفاصل” بیان کردند که ناپایداری دلیل اصلی جراحی مجدد است. بر اساس این مطالعه، از هر پنج جراحی مجدد، یک مورد به دلیل ناپایداری بوده است که در ادبیات پزشکی توضیح داده شده است. ناپایداری می تواند باعث سایش بیش از حد اجزای ایمپلنت شود. ناپایداری همچنین می‌تواند باعث افتادن بیمار و در نتیجه آسیب‌های بیشتر از جمله شکستگی شود. در بدترین موارد، ناپایداری باعث دررفتگی ایمپلنت می شود.
نویسندگان مطالعه ای در سال 2018 در مجله مجموعه مقالات ارتوپدی ((Orthopedic Proceedings، دررفتگی جراحی تعویض کامل مفصل زانو را “عارضه ای غیرعادی، اما مهم” نامیدند. این محققان تقریباً 31،000 جراحی تعویض کامل مفصل زانوی انجام شده در یک بیمارستان را از سال 1970 بررسی کردند. مطالعه آنها نشان داد که دررفتگی در 1.87 از هر 1000 آرتروپلاستی بروز کرده است. این مطالعه همچنین نشان داد که جراحی مجدد در ترمیم پروتزهای دررفته در 89 درصد موارد موفقیت آمیز بوده است. یک گزارش موردی در سال 2014 و بررسی بخش ادبیات در مجله ارتوپدی نشان داد که دررفتگی معمولاً به دلیل ضربه “شدید و ضعیف” بروز می کند. نویسندگان این گزارش به این نتیجه رسیدند که زانوهای مصنوعی و زانوهای طبیعی به دلایل مشابه، از جمله کشیده شدن بیش از حد مفصل، دچار دررفتگی می شوند.
درد 
تورم 
احساس لرزش در زانو 
ناتوانی در انداختن وزن بدن بر روی زانو
اجزای یک زانوی مصنوعی باید دقیقاً در یک راستا قرار گیرند تا کار کنند. اگر آنها در یک ردیف قرار نگیرند، ممکن است خیلی زود فرسوده شوند یا ممکن است ایمپلنت بدون هیچ علائمی از کار بیفتد. علائم نا هم ترازی و از کار افتادن عبارتند از ناپایداری، درد و تورم. سایر علائم نیز شامل دامنه حرکتی کم و احساس گرما یا داغی در اطراف مفصل زانو است. بیماران تقریباً همیشه برای رفع مشکلات نا هم ترازی به جراحی مجدد نیاز دارند. مطالعه ای در سال 2017 بر روی تحقیق مفصل استخوان اظهار داشت که نا هم ترازی یا هم ترازی بد “باعث بروز چندین عارضه بالینی مهم می شوند.” این مطالعه بیان کرد که هم ردیفی و هم ترازی اجزای جراحی تعویض کامل مفصل زانو می تواند به طور چشمگیری بر ساییدگی ایمپلنت، ثبات رباط های بیمار و مدت زمان ماندگاری پروتز تأثیر بگذارد. وزن بیش از حد می تواند باعث شود که اجزا در تعویض زانو از موقعیت مناسب خود خارج شوند و خطر از کار افتادن را افزایش دهند. مطالعه ای در سال 2017 در مجله مهندسی مراقبت های بهداشتی برای بررسی نتایج احتمالی از مدل های کامپیوتری استفاده کرد. محققان این مطالعه دریافتند که در بیماران دارای اضافه وزن، قطعات پلی اتیلن در معرض خطر فرسودگی زودرس قرار داشتند.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر محمد آیتی فیروزآبادی فوق تخصص جراحی زانو از اینجا اقدام کنید
مطالعه ای در مجله ی پزشکی BMJ Open، شیوع درد مزمن را بین افرادی که تعویض کامل مفصل ران انجام داده بودند با افرادی که جراحی تعویض کامل مفصل زانو انجام داده بودند، مقایسه کرد. فقط حدود 9 درصد از بیماران دارای لگن درد در مقایسه با 20 درصد از بیماران دارای زانو درد گزارش کردند که لگن درد طولانی مدت دارند.
بررسی مطالعات و ادبیات منتشر شده در قالب یک فصل در کتاب “درد مزمن پس از جراحی” نشان داد که فراوانی درد مزمن پس از تعویض کامل زانو از 24 درصد تا 44 درصد متغیر است.
مطالعه ای در مجله “آرتروز استخوان و غضروف” نشان داد که 20 درصد از بیماران، درد طولانی مدت و نارضایتی را پس از جراحی تجربه می کنند.
مقاله ای در EFFORT Open Reviews بیان می کند که مطالعات جدیدتر نشان داده است 16 تا 33 درصد از بیماران درد مزمن را پس از جراحی خود گزارش کرده اند. محققان بیان داشتند: “این یعنی تعداد بیماران زیادی این پیامد نامطلوب را پس از جراحی تجربه می‌کنند.” تشخیص علت دقیق درد ممکن است دشوار باشد، زیرا درد می تواند تقریباً با هر عارضه دیگری همراه باشد. وقتی تورم و درد مفاصل به صورت توام بروز می کنند، این می تواند نشانه عفونت باشد و همچنین ممکن است نشانه ای از وجود مشکل مکانیکی در ایمپلنت باشد. همچنین ممکن است شیوع واقعی درد مزمن پس از جراحی تعویض کامل مفصل زانو حتی بیش از میزان درد تخمینی در مطالعات تحقیقاتی باشد، زیرا برخی از بیماران تمایلی به گزارش درد خود ندارند.
عفونت ها عارضه ای جدی هستند که سلامت عمومی بیمار را تهدید می کنند. عفونت ها همچنین یکی از دلایل اصلی ناکارایی ایمپلنت ها هستند. عفونت ها می توانند به ماهیچه یا استخوان آسیب برسانند و ایمپلنت را ضعیف کنند. یک بررسی در سال 2017 در مجله آرتروپلاستی امروز به مطالعه شش مرکز بایگانی ملی آرتروپلاستی در سراسر جهان پرداخت و به این نتیجه رسید که میزان عفونت در طول زمان افزایش یافته است. محققان داده‌های بین سال‌های 2010 تا 2015 را بررسی کردند و دریافتند که به طور متوسط فقط بیش از 1 درصد بیماران به عفونت‌هایی مبتلا می‌شوند که نیاز به جراحی دارند. میزان عفونت در سال‌های 2010 و 2011 نسبت به سال‌های بعد کمتر بود. این محققان بیان داشتند: “علی‌رغم تلاش‌های جهانی برای کاهش عفونت پس از عمل، میزان عفونت در بایگانی های انتخاب شده در طول زمان افزایش یافته است.”
عفونت می تواند ناشی از باکتری هایی باشد که روی ایمپلنت زندگی می کنند یا ممکن است ناشی از باکتری هایی باشد که در حین جراحی از طریق برش جراحی وارد بدن بیمار می شوند. علائم عفونت عبارتند از: درد، سفتی ناگهانی، تورم و گرما، داغی یا قرمزی اطراف مفصل. عفونت همچنین می تواند باعث خستگی، تخلیه مایعات از بدن، تب، لرز و تعریق شبانه شود. پزشکان گاهی اوقات می توانند عفونت را با آنتی بیوتیک درمان کنند. اگر عفونت ها درمان نشوند، ممکن است برای برداشتن ایمپلنت و عضله یا سایر بافت های عفونی نیاز به جراحی باشد. در موارد نادر، عفونت ممکن است منجر به قطع عضو شود.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر محمد واحدیان فوق تخصص جراحی مفاصل و استخوان و تروماتولوژی از اینجا اقدام کنید
بسیار نادر اتفاق می افتد که زانو ایمپلنت را پس بزند. ممکن است بیماران آن را با عفونت اشتباه بگیرند، اما این دو عوارض با هم متفاوت هستند. پس زدن ایمپلنت یا حساسیت به فلز زمانی بروز می کند که فلز موجود در ایمپلنت واکنشی را در بدن بیمار ایجاد می کند. این می تواند یک واکنش آلرژیک یا یک پاسخ خود ایمنی باشد. بیمارانی که بدن شان ایمپلنت را پس می زند، ممکن است برای برداشتن و تعویض ایمپلنت نیاز به جراحی مجدد داشته باشند. محققان مطالعه‌ای در سال 2017 در مجله آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا، مسائل مربوط به حساسیت فلزات در جراحی‌های تعویض کامل مفصل زانو را “موضوعی بحث برانگیز” نامیدند. آنان اظهار کردند که این مشکلات “بسیار نادر” هستند و تشخیص آنها دشوار است. این محققان بیان داشتند که پزشکان باید پس از برطرف کردن سایر علل بالقوه درد یا تورم، حساسیت به فلز را عارضه ای احتمالی مد نظر داشته باشند. آنها اظهار کردند که جراحی مجدد باید آخرین راه حل در نظر گرفته شود. طبق این مطالعه، هیچ آزمایش یا روش گسترده‌ای برای بررسی میزان خطر ابتلا به حساسیت به فلزات قبل از جراحی وجود ندارد. بنیاد آرتروز بیان می کند از آنجایی که حساسیت بیش از حد به فلزات نادر است، آزمایش قبل از جراحی معمولا برای همه بیماران توصیه نمی شود. این بنیاد می گوید افراد باید از پزشک خود بپرسند که آیا باید قبل از جراحی آزمایش آلرژی انجام دهند یا خیر. طبق گفته بنیاد، هر بیماری که نسبت به جواهرات فلزی واکنش نشان می دهد، احتمالا باید آزمایش شود.
پخش شدن درد در سرتاسر بدن 
ضعف 
خستگی
شکستگی های استخوان پس از تعویض زانو می تواند در استخوان ران، کاسه زانو یا درشت نی (یکی از دو استخوان پایین ساق پا) بروز کند. این موارد بیشتر در بیماران مسن و افراد دارای مشکلات تراکم استخوانی پایین مانند پوکی استخوان بروز می کند. شل بودن اجزا و نا هم ترازی یا قرارگیری نامناسب ایمپلنت ها می تواند باعث شکستگی استخوان شود. چنین وضعیتی یک وضعیت اورژانس پزشکی است و نیاز به درمان فوری دارد. مطالعه ای در سال 2015 در مجله جراحی زانو و تحقیقات مرتبطKnee Surgery & Related Research نشان داد که ناحیه سوپراکندیلار استخوان ران محتمل‌ترین محل شکستگی است. این ناحیه جایی است که استخوان ران به زانو وصل می شود. با این حال، محققان بیان داشتند که این شکستگی ها در کمتر از نیم تا 2.5 درصد از بیمارانی مشاهده شده است که جراحی تعویض کامل مفصل زانو داشتند. شکستگی ها بیشتر در عرض دو تا چهار سال پس از جراحی اتفاق افتادند. شکستگی استخوان‌های ساق پا یا کاسه زانو بسیار نادر است. وب سایت پزشکی Medscape در سال 2017 گزارش کرد که شکستگی‌های سوپراکوندیلار در افراد مسن شایع‌تر شده است. طبق مقاله دکتر استیون آی. رابین، جهت دستیابی به بهترین نتیجه در مورد ترمیم این شکستگی ها، جراحی مورد نیاز است. جراحی اغلب مستلزم استفاده از یک صفحه فلزی و پیچ هایی برای اتصال قطعات شکسته استخوان است تا بتوانند دوباره با هم جوش بخورند. بیماران باید از علائم شکستگی استخوان آگاه باشند. علائم شامل درد و تورم یا کبودی در اطراف شکستگی یا مفصل است. ساق پا ممکن است تغییر شکل داده باشد یا نتواند وزن را تحمل کند.
خطرات جراحی تعویض مفصل زانو و سایر انواع جراحی ها مشترک است. این خطرات شامل واکنش به بیهوشی، لخته شدن خون، حمله قلبی و سکته است. همچنین خطراتی وجود دارد که مربوط به روش جراحی از جمله آسیب عصبی و عوارض بلوک عصبی هستند. بیماران باید از پزشک خود در مورد علائم و نشانه ها سوال بپرسند تا بعد از جراحی و در طول دوره بهبودی مراقب باشند.
آسیب عصبی ممکن است در طول جراحی اتفاق بیفتد، اما این مشکل معمولاً در عرض شش ماه برطرف می شود. جراحان باید پوست و ماهیچه را در حین جراحی برش داده و بکشند. آکادمی جراحان ارتوپد آمریکا می گوید: “فشار، کشیدگی یا برش” می تواند به عصب های پا یا عصب های اطراف مفصل آسیب برساند. جراحی زانو ممکن است شامل شریان بندهای مخصوصی برای محدود کردن جریان خون در پا باشد. بر اساس مطالعه ای در سال 2013 در مجله Acta Orthopaedica، چنین ابزارهایی ممکن است فشار مخربی بر عصب ها وارد کنند. علائم آسیب عصبی عبارتند از: درد انشعابی، احساس سوزن سوزن شدن در ساق پا و بی حسی در ساق پا یا پا.
برخی از بیمارانی که تعویض کامل مفصل زانو داشته اند، ممکن است عوارض بلوک عصبی را تجربه کنند. بلوک عصبی نوعی بی حسی کننده است که جراحان آن را نزدیک اعصاب اطراف محل جراحی برای تسکین درد بعد از جراحی تزریق می کنند. مطالعه ای در سال 2009 در مجله آرتروپلاستی نشان داد که عوارض بلوک های عصبی گاهی اوقات می تواند بهبودی را به تاخیر بیندازد. محققان اظهار داشتند که این عوارض در مطالعه آنها نادر بود – این عوارض فقط در 1.3 درصد از بیماران بروز کرد- اما در صورت بروز، محققان آنها را جز “عوارض اصلی” طبقه بندی کردند. مطالعه فوق شامل 1،190 بیمار بود که بین ژانویه 2004 تا 1 ژوئیه 2007 تحت عمل جراحی تعویض زانو قرار گرفته و بلوک عصبی دریافت کرده بودند. از این تعداد، هشت بیمار دچار فلج اعصاب فمورال شد – یعنی بیمار نمی توانست حرکت کند یا در قسمتی از پا احساس بی حسی می کرد – و در هشت بیمار، افتادن شدید باعث آسیب دیدگی شان شد.
صدا دادن یا صدای تق تق زانو پس از جراحی یک عارضه جانبی طبیعی در تعویض زانو محسوب می شود. این لزوماً یک عارضه نیست. به گفته آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا، “بیشتر مردم با خم کردن زانو یا راه رفتن، صدای تق تق فلز و پلاستیک را هم احساس می کنند یا می شنوند.” صدا ممکن است از قطعات فلزی یا پلاستیکی باشد که در داخل ساق پا همردیف می شوند یا ممکن است از تاندون هایی باشد که با ایمپلنت جدید همردیف می شوند. صداها معمولاً پس از چند ماه کاهش می یابند یا حتی از بین می روند. صدا دادن به خودی خود مشکلی جدی نیست، اما بیماران باید در صورت احساس درد، تورم یا صداهای دیگر همراه با تق تق، به پزشک خود مراجعه کنند. اکثر مردم با خم کردن زانو یا راه رفتن، صدای تق تق فلز و پلاستیک را نیز احساس می کنند یا می شنوند.
