هنگامی که مایع اضافی در مفصل زانو یا اطراف آن جمع می شود، تورم زانو به وجود می آید. پزشک این وضعیت را آب آوردگی (افیوژن) در مفصل زانو می نامد. برخی افراد این وضعیت را آب زانو یا آب آوردن زانو می نامند. آب آوردن زانو ممکن است نتیجه ضربه، صدمات ناشی از استفاده بیش از حد از زانو یا بیماری یا شرایط زمینه ای باشد. برای تعیین علت تورم، پزشک نیاز دارد برای آزمایش عفونت، بیماری یا آسیب زانو از مایع نمونه ای بگیرد. خارج کردن مقداری از آب زانو به کاهش درد و سفتی ناشی از تورم نیز کمک می کند. هنگامی که پزشک علت اصلی آب آوردن زانو را تشخیص داد، درمان مناسب می تواند آغاز شود.
علائم آب آوردن زانو
علائم و نشانه ها معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- تورم: پوست اطراف کاسه زانو به طور قابل توجهی پف می کند. این تورم و پف کردگی خصوصا زمانی به چشم می آید که زانوی آسیب دیده را با زانوی طبیعی مقایسه کنید.
- سفتی و سختی: هنگامی که مفصل زانوی شما حاوی مایعات اضافی است، ممکن است نتوانید پای خود را کاملا خم یا راست کنید.
- درد: بسته به علت تجمع مایعات، زانو ممکن است به قدری دردناک باشد که تحمل وزن روی آن دشوار یا غیرممکن باشد.
علت آب آوردن زانو
مشکلات مختلفی، از آسیب های ضربه ای گرفته تا بیماری ها و سایر شرایط، می توانند باعث آب آوردن زانو شوند.
صدمات
آسیب به هر قسمت از زانوی شما می تواند باعث تجمع مایع اضافی مفصلی شود. آسیب هایی که می توانند باعث تجمع مایع در مفصل زانو و اطراف آن شوند، عبارتند از:
- رباط پاره شده، به خصوص رباط صلیبی قدامی (ACL)
- پارگی غضروف (مینیسک)
- تحریک ناشی از استفاده بیش از حد
- استخوان های شکسته
بیماری ها و مشکلات
بیماری ها و شرایط زمینه ای که می توانند باعث تجمع مایع در مفصل زانو و اطراف آن شوند، عبارتند از:
- آرتروز زانو
- رماتیسم مفصلی
- عفونت
- نقرس
- نقرس کاذب
- بورسیت (التهاب کیسه مفصلی)
- کیست
- تومورها
عوامل خطر
- سن: احتمال ایجاد تورم ناشی از آرتروز در زانو با افزایش سن افزایش می یابد.
- ورزش ها: افراد شرکت کننده در ورزش هایی مانند بسکتبال که در آن زانو دچار پیچ خوردگی می شود، بیشتر در معرض آسیب دیدگی زانو هستند و این امر باعث آب آوردن زانو می شود.
- چاقی: اضافه وزن باعث ایجاد فشار اضافی بر روی مفصل زانو می شود و در جهت از بین رفتن بافت و مفصل موثر است و این امر می تواند منجر به آب آوردن زانو شود. چاقی خطر آرتروز -یکی از دلایل شایع تورم زانو- را افزایش می دهد.
عوارض آب آوردن زانو
عوارض آب آوردن زانو می تواند شامل موارد زیر باشد:
- از دست دادن عضله: مایع در زانو می تواند به عملکرد عضلات آسیب برساند و باعث ضعف و تحلیل (آتروفی) عضلات ران شود.
- کیسه پر از مایع (کیست بیکر): تجمع مایع در زانوی شما می تواند منجر به تشکیل کیست بیکر در پشت زانوی شما شود. کیست متورم بیکر می تواند دردناک باشد، اما معمولاً با استفاده از یخ و فشرده سازی بهبود می یابد. اگر تورم شدید باشد، شاید لازم باشد مایع تخلیه شود (بیرون کشیدن کیست با مکش).
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر محمد آیتی فیروزآبادی فوق تخصص جراحی زانو از اینجا اقدام کنید
پیشگیری از آب آوردن زانو
آب آوردن زانو معمولا نتیجه آسیب یا بیماری جسمی مزمن است. برای مدیریت سلامت کلی خود و جلوگیری از آسیب دیدگی موارد ذیل را در نظر داشته باشید:
- عدم انجام حرکات لرزشی ناگهانی و عدم دویدن بر روی سطوح ناهموار می تواند از آسیب دیدگی زانو جلوگیری کند.
- چاقی به مفصل آسیب پذیر زانو فشار وارد می کند، بنابراین کاهش وزن ممکن است موثر باشد.
- ورزش هایی که برای زانوها بهتر هستند، شامل خم شدن اندک (نه زیاد) زانو و حرکات صاف کننده هستند که با بیشترین وزن در قسمت خارجی پا انجام می شوند.
- ورزش هایی که برای زانو راحت ترند، عبارتند از: پیاده روی، شنا (دست ها تکان می خوردند و زانوها صاف هستند)، اسکیت، بیس بال، اسکی صحرانوردی و بسته به شرایط زانو، دوچرخه سواری (با صندلی بلند، دنده پایین و پرهیز از دوچرخه سواری بر روی تپه) .
- فعالیت های متناسب با قدرت و ظرفیت زانوی خود انتخاب کنید و به یاد داشته باشید که ورزش هایی که مخصوصا برای زانوها دشوار هستند، عبارتند از: فوتبال، دوومیدانی، فوتبال آمریکایی، راگبی، هاکی، اسکواش، والیبال، بسکتبال، اسکی در سراشیبی، تنیس و دویدن یا هر ورزش دیگری که به زانوها ضربه وارد می کند، زانوها را می لرزاند یا می چرخاند.
درمان های خانگی آب آوردن زانو
در کنار هر نوع مراقبت پزشکی، اقدامات ساده خودمراقبتی مانند استراحت، استفاده از یخ و انجام ورزش مناسب در درمان آب آوردگی مفصل زانو بسیار موثر هستند. 
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در این موارد به پزشک مراجعه کنید:
- اقدامات خودمراقبتی یا داروهای تجویز شده زانو درد و تورم را تسکین ندهد،
- در مقایسه با زانوی دیگرتان، زانوی آسیب دیده قرمز است و وقتی با دست تان لمس اش می کنید، گرم است.
درمان آب آوردن زانو
بیشتر روش های درمانی برای آب آوردگی مفصل زانو براساس علت بیماری است، بنابراین درمان برای هر فرد متفاوت است. یک فیزیوتراپیست می تواند در مورد تمرینات و فعالیت های تناسب اندام برای تقویت ناحیه و برطرف کردن ضعف زانو مشاوره ارائه دهد. بعضی اوقات، برای کاهش التهاب یا درمان عفونت، یک سری تزریق کورتون، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) یا آنتی بیوتیک تجویز می شوند. برای سایر افراد شاید جراحی زانو یا حتی تعویض مفصل زانو لازم باشد. در بسیاری از افرادی که زانویشان آب آوردگی دارد، آب اضافی باید تخلیه شود. این عمل از طریق “بیرون کشیدن آب با مکش” انجام می شود.
- عضلات اطراف زانوی خود را تقویت کنید. عضلات قوی در اطراف مفصل می توانند به کاهش فشار بر روی مفصل کمک کنند.
- ورزش کم فشار را انتخاب کنید. برخی فعالیت ها مانند ایروبیک در آب و شنا، بر روی مفاصل زانوی شما فشار مستمری وارد نمی کند.
- وزن متناسب داشته باشید. وزن اضافی باعث ساییدگی و پارگی می شود و این می تواند منجر به تورم زانو شود.
