گردن درد میتواند به دلایل زیادی بروز کند، ولی غالباً با بالا رفتن سن در ارتباط است. مانند سایر قسمت های بدن، با سالخوردگی ما دیسک ها و مفاصل گردن (ستون فقرات گردنی) به آرامی دچار فرسودگی میشوند. اسپوندیلوز گردنی، معمولاً آرتریت گردن نامیده میشود، تفریف پزشکی برای این نوع از تغییرات، عبارت است از پارگی و سایش وابسته به سن، که در گذر زمان رخ میدهد. در این مقاله از سایت تهران ارتوپدی به آرتریت گردن یا اسپوندیلوز گردنی می پردازیم.
اسپوندیلوز گردنی بسیار رایج است . بیش از 85% از افراد بالای 60 سال از آن متأثرند. این شرایط غالباً موجب درد و خشکی در گردن میشود؛ هرچند ممکن است افراد درگیر با اسپوندیلوز گردنی علائم قابل توجهی را تجربه نکنند. در بیشتر موارد اسپوندیلوز گردنی به درمان های محافظه کارانه که شامل دارو درمانی و فیزیوتراپی میشوند به خوبی پاسخ میدهد.
ستون فقرات شما از 24 استخوان که روی یکدیگر انباشته (پشته) شده اند ساخته شده است که مهره نامیده میشوند. این استخوانها به یکدیگر متصل میشوند تا کانالی را ایجاد کنند که از نخاع محافظت میکند.
هفت مهره کوچک که از زیر جمجمه آغاز میشوند ستون فقرات مهره ای را دربر دارند و گردن را شکل میدهند.
اسپوندیلوز گردنی در ستون فقرات گردنی رخ میدهد-هفت مهره کوچک که گردن را شکل میدهند
سایر قسمتهای ستون فقرات شامل:
این ریسمان ها یا کابل های الکتریکی از میان کانال نخاعی رد شده و پیامها را بین مغز و عضلات تبادل میکنند. ریشه های عصبی از نخاع و از میان روزنه های موجود در مهره ها (فورامِن) منشعب میشوند.
ریشه اعصاب نخاعی
بین مهره های شما دیسک های منعطف بین مهره ای وجود دارند. وقتی شما راه میروید یا میدوید این دیسک ها بعنوان جاذب شُک عمل میکنند.
دیسک های بین مهره ای تخت و مدور و در حدود نیم اینچ (13 میلیمتر) ضخامت دارند. آنها از دو جزء ساخته شده اند:
یک دیسک بین مهره ای سالم (نمای برش مقطعی)
اسپوندیلوز گردنی از تغییرات فرسایشی یا تخریبی که همزمان با افزایش سن در ستون فقرات رخ میدهد ناشی میشود. این تغییرات طبیعی بوده و در همه اتفاق می افتد. در واقع، تقریباً نیمی از افراد میانسال و مسن تر دارای دیسک های ساییده ای هستند که علائم دردناکی از خود بروز نمیدهند.
از آنجاییکه دیسک ها بسته به سن ستون فقرات، ارتفاع خود را از دست میدهند و دچار تورم میشوند، همچنین آب خود را از دست داده و شروع به خشک و ضعیف شدن میکنند؛ این مسئله باعث حذف یا فروکش کردن فضای دیسک و از دست دادن ارتفاع آن میشود.
از آنجائیکه مفاصل فاست (مفاصل مهره ای) افزایش فشار را تجربه میکنند، بنابراین آغاز به تخریب و گسترش آرتریت میکنند، مانند اتفاقی که در مفصل زانو یا لگن رخ میدهد، غضروف هموار و لغزنده ای که مفصل را پوشانده و از آن حمایت میکند، ساییده شده و از بین میرود.
چنانچه غضروف بطور کامل در اثر سایش از بین برود، میتواند باعث مالیده شدن استخوانها روی یکدیگر گردد. برای جبران غضروف از دست رفته، پاسخ بدن جهت کمک به حمایت از مهره ها، ممکن است از طریق رشد استخوان جدید در مفاصل مهره ای (مفاصل فاست) باشد. در گذر زمان این استخوان اضافه، که خار استخوانی نامیده میشود، ممکن است فضای رد شدن اعصاب و نخاع را تنگ کند (تنگی مجرای نخاعی)
(چپ) نمای جانبی از مهره ها و دیسک بین مهرهای گردنی سالم
(راست) دیسکی که دچار فرسایش و تخریب شده و فروکش کرده است
سن عمده ترین عامل خطر برای اسپوندیلوز گردنی است. این مسئله به شدت در بین افراد میان سال و مسن تر متداول است.
سایر عوامل که ممکن است خطر ابتلا به اسپوندیلوز گردنی و درد گردن را افزایش دهند عبارتند از:
برای اکثر افراد، اسپوندیلوز گردنی باعث بروز علائم نمیگردد. وقتیکه علائم ظهور میکنند، معمولاً شامل درد و خشکی در گردن میشوند. این درد میتواند دارای طیفی از متوسط تا شدید باشد، و گاهی در اثر نگاه کردن طولانی مدت به بالا یا پایین یا با انجام فعالیت هایی مانند رانندگی یا خواندن یک کتاب که گردن به مدت طولانی در یک حالت قرار میگیرد بدتر میشود. درد معمولاً با استراحت یا دراز کشیدن بهبود مییابد.
سایر علائم میتوانند شامل:
پس از بحث در مورد سوابق پزشکی و سلامت عمومی، پزشک یک معاینه کلی از گردن، شانه ها، بازوها و دستها، و اغلب پاها انجام میدهد. او تعدادی آزمایش انجام میدهد برای یافتن مشکلات و تغییرات در:
پزشک ممکن است برای احساس و یافتن نقاط حساس یا غدد متورم به آرامی روی گردن و شانه ها فشار بیاورد. او همچنین ممکن است سؤالاتی را درباره علائم و هرگونه صدماتی که به گردن وارد شده مطرح کند. این پرسش ها میتوانند شامل:
پزشک ممکن است درخواست آزمایشات تشخیصی برای کمک به تأیید تشخیص اسپوندیلوز گردنی را بدهد. این آزمایشات میتوانند شامل:
سی تی اسکن: جزئیات بیشتری نسبت به یک عکس رادیولوژی ساده دارد، یک سی تی اسکن میتواند به پزشک کمک کند تا بهتر کانال نخاعی و خارهای استخوانی را ببیند.
در بیشتر موارد، درمان اسپوندیلوز گردنی غیر جراحی است. گزینه های غیر جراحی عبارتند از:
معمولاً نخستین درمان غیر جراحی که پزشک پیشنهاد خواهد داد فیزیوتراپی است. ورزشهای خاص میتوانند به تخفیف درد کمک کند، همچنین عضلات پیچ خورده یا تضعیف شده را بکشد و تقویت کند. در برخی موارد، فیزیوتراپی ممکن است شامل پاسچر تراپی (اصلاح فرم وضعیت اسکلتی عضلانی) یا استفاده از دستگاه کشش برای کشیدن آرام مفاصل و عضلات گردن باشد. مدت زمان برنامه های فیزیوتراپی متفاوت است، ولی بطور کلی 6 تا 8 هفته طول میکشد. معمولاً جلسات، 2 تا 3 بار در هفته برنامه ریزی میشوند.
در خلال فاز اول درمان، پزشک ممکن است برای درد و التهاب، چندین دارو تجویز کند که با یکدیگر استفاده شوند.
یک پد حلقهایست که به دور گردن پیچیده میشود و در جای خود با چسب مخصوص نگه داشته میشود. پزشک ممکن است پیشنهاد دهد که از این گردنبند نرم استفاده کنید تا حرکت گردن محدود شده و عضلات آن اجازه استراحت کردن پیدا کنند. از آنجائیکه استفاده طولانی مدت از این نوع گردنبند ممکن است قدرت عضلات گردن را کاهش دهد، میبایست از آن برای مدت کوتاهی استفاده شود.
پزشک ممکن است استفاده محتاطانه از یخ، حرارت، ماساژ و دیگر درمانهای موضعی برای کمک به رهایی از علائم را پیشنهاد کند.
بسیاری از بیماران با تزریق استروئید (کورتیزون) در دوره کوتاهی از درد رهایی میابند. متداولترین فرآیند درمان برای درد گردن عبارت است از:
اگرچه که تزریق داروهای پایه استروئیدی نسبت به جراحی کمتر تهاجمی هستند، ولی تنها پس از ارزیابی کامل پزشک تجویز میشوند. پزشک در مورد ریسک و اثربخشی استفاده از داروهای استروئیدی برای مورد خاص خودتان با شما صحبت خواهد کرد.
معمولاً جراحی، برای اسپوندیلوز گردنی پیشنهاد نمیشود، مگر اینکه پزشک تعیین کند که:
بیمارانی که دارای علائم پیش رونده نورولوژیک ماننده ضعف در دستان و بازوها، بی حسی، یا افتادن میباشند، به احتمال زیاد نیاز به کمک از طریق جراحی دارند.
همچنین اگر شما دارای درد شدیدی باشید که با روشهای غیر جراحی از آن رها نشده اید جراحی میتواند پیشنهاد شود. اگرچه، بیماران با درد شدید گردن کاندیدای جراحی نخواهند بود، این امر میتواند به گستردگی طبیعی آرتریت آنها، مشکلات دیگر پزشکیشان، یا سایر علل دردشان مانند فیبرومیالژیا (یک سندرم درد اسکلتی-عضلانی مزمن که با درد در سطح گسترده، نقاط حساس، خستگی و اختلال خواب مشخص میشود) بستگی داشته باشد.