درد لگن یک اصطلاح کلی برای دردی است که در مفصل لگن یا اطراف آن احساس می شود. این درد همیشه در لگن احساس نمی شود، بلکه ممکن است در کشاله ران یا ران نیز احساس شود. در این مقاله از سایت تهران ارتوپدی به بررسی علل درد لگن و روش های درمان آن می پردازیم.
برخی آسیب ها یا بیماری ها باعث درد لگن می شوند. در ویدئوی زیر، آقای دکتر محمدجواد مرتضوی از مهمترین علت های درد لگن می گویند:
شایع ترین علت درد حاد لگن، التهاب تاندون ها یا تاندونیت است و اغلب به دلیل ورزش زیاد است. این وضعیت می تواند بسیار دردناک باشد، اما معمولا ظرف چند روز بهبود می یابد.
شایع ترین علت درد طولانی مدت لگن، آرتروز است. آرتروز مفصل ران باعث درد، سفتی و التهاب مفاصل می شود و راه رفتن را مشکل می کند. آرتروز انواع مختلفی دارد:
آرتروز بسیار شایع تر از روماتیسم مفصلی است.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر محمدجواد مرتضوی فوق تخصص و جراح زانو و جراح لگن از اینجا اقدام کنید
یکی دیگر از علل احتمالی درد مفصل لگن، بورسیت تروکانتر است. این بیماری زمانی بروز می کند که بورس، که یک کیسه پر از مایع در نزدیکی مفصل ران است، ملتهب می شود.
عوامل متعددی از جمله آسیب به مفصل ران، استفاده بیش از حد از مفاصل یا مشکلاتی در طرز قرارگیری بدن هنگام نشستن یا ایستادن باعث ایجاد بورسیت تروکانتر می شوند.
سایر بیماری ها از جمله روماتیسم مفصلی نیز باعث درد لگن می شود. این بیماری در زنان شایع تر از مردان است.
شکستگی مفصل ران در افراد مسن و افرادی که پوکی استخوان دارند، شایع است و این به دلیل ضعیف شدن استخوان ها به خاطر کهولت سن یا سایر عوامل است.
شکستگی های لگن باعث درد بسیار ناگهانی و شدید در لگن می شوند و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند. عوارض ناشی از شکستگی لگن، لخته شدن خون در ساق پا است.
شکستگی لگن معمولاً نیاز به جراحی دارد تا اصلاح شود. به احتمال زیاد، برای بهبودی باید تحت درمان فیزیوتراپی قرار بگیرید.
بیماری های دیگری هستند که کمتر رایج هستند، ولی باعث درد در لگن می شوند. این بیماری ها عبارتند از: سندرم لگن صدادار و بیماری نکروز استخوان است.
سندرم لگن صدادار که بیشتر در رقاصان یا ورزشکاران بروز می کند، با صدای تق تق یا درد در لگن قابل تشخیص است.
صدای تق تق ناگهانی ممکن است هنگام راه رفتن یا بلند شدن از صندلی بروز کند. این بیماری معمولاً بدون درد است، اما در برخی موارد باعث درد می شود.
لگن صدادار همراه با درد معمولاً نشانه پارگی غضروف یا قسمت هایی از بدن در مفصل ران است.
بیماری نکروز استخوان زمانی بروز می کند که خون به طور موقت یا دائمی به استخوان ها نرسد. این بیماری می تواند منجر به از بین رفتن استخوان نگهدارنده شود.
در این بیماری، غضروف در ابتدا طبیعی است، اما در نهایت با پیشروی بیماری از بین می رود. در آخر، استخوان ها دچار شکستگی یا ترک می شوند. در بعضی موارد مشخص نمی شود که چه چیزی باعث بیماری مرگ استخوان می شود.
آسیب مفصلی، مصرف زیاد داروهای استروئیدی یا الکل و درمان سرطان از جمله مواردی هستند که بیمار را در معرض خطر بیشتری برای این بیماری قرار می دهند. اما در بسیاری از موارد، علت آن اصلا مشخص نمی شود.
اگر درد مفصل لگن بیش از چند روز طول بکشد، با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک برنامه ای برای مدیریت درد و درمان بیماری شما ارائه می دهد.
با این حال، در صورت خونریزی مفصل ران یا مشاهده استخوان یا ماهیچه بیرون زده، بروز صدای بلند یا عدم تحمل وزن فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
همچنین اگر مفصل ران دچار تغییر شکل یا تورم شده است یا درد شدیدی دارد، فورا از پزشک کمک بگیرید.
در صورتی که درد لگن همراه با یکی از موارد زیر باشد، مراقبت فوری پزشکی ضروری است:
اینها ممکن است نشانه هایی از بیماری های حاد از جمله آرتروز عفونی که یک عفونت مفصلی است، باشند. در صورت عدم درمان، آرتروز عفونی منجر به تغییر شکل مفاصل و بروز آرتروز استخوان می شود.
در مورد درد ناشی از بیماری مانند آرتروز، پزشک طیف وسیعی از سوالات از جمله سوالات زیر را از شما می پرسد:
شاید لازم باشد راه بروید تا پزشک مفصل در حال حرکت را مشاهده کند. او حرکت لگن سالم و غیرسالم را بررسی کرده و این دو را با هم مقایسه می کند.
برای تشخیص آرتروز، پزشک آزمایشات مربوط به مایعات بدن و تصویربرداری را انجام می دهد. آزمایشات مربوط به مایعات بدن شامل گرفتن نمونه خون، ادرار و مایع مفصلی برای آزمایش در آزمایشگاه است. آزمایشات تصویربرداری نیز شامل موارد زیر هستند:
آزمایش های تصویربرداری، نمای استخوان ها، غضروف ها و سایر بافت ها را در اختیار پزشک قرار می دهد.
درمان درد لگن به علت آن بستگی دارد. برای درد ناشی از ورزش، معمولاً کافی است بیمار استراحت کند تا مفصل ران بهبود یابد. این نوع درد معمولاً ظرف چند روز از بین می رود.
در صورت ابتلا به آرتروز، پزشک برای تسکین درد و سفتی داروهایی تجویز می کند.
ممکن است پزشک بیمار را به یک متخصص ارجاع دهد تا او مشاوره بیشتری ارائه دهد و همچنین به یک فیزیوتراپیست ارجاع می دهد تا او بتواند نحوه انجام تمرینات را برای کمک به حفظ حرکت مفصل به بیمار نشان دهد.
برای جراحات، درمان معمولاً عبارت از استراحت در رختخواب و مصرف داروهایی مانند ناپروکسن (Aleve) برای تسکین تورم و درد است.
شکستگی های لگن، ناهنجاری مفصل ران و برخی از آسیب ها ممکن است نیاز به مداخله جراحی برای ترمیم یا تعویض مفصل ران داشته باشند. در جراحی تعویض مفصل لگن، جراح مفصل ران آسیب دیده را با مفصل مصنوعی تعویض می کند.
اگرچه در جراحی تعویض مفصل لگن برای عادت به مفصل جدید، فیزیوتراپی نیاز است، اما این یک جراحی رایج است که اغلب موفقیت آمیز است.
برخی از درمان های کل نگر می توانند درد لگن را تسکین دهند. قبل از انجام هرگونه درمان جایگزین، حتما در مورد گزینه های درمانی با پزشک خود صحبت کنید.
درمان های احتمالی کل نگر عبارت از مراجعه به متخصص درمان با روش دستکاری در ستون مهره ای برای تعدیل درد یا انجام طب سوزنی هستند. این درمان، قرار دادن موقت سوزن های بسیار کوچک در نواحی مهم بدن برای بهبود است.
درد لگن درمان نشده منجر به تعدیل و موازنه جسمی می شود و این امر باعث درد مضاعف در کمر یا پا می شود. در عین حال که مدام باید با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید مشکل، اساسی و وخیم نیست، بسیاری از درمان های قید شده در ذیل درد را کاهش داده و توانایی تان را برای زندگی عادی افزایش می دهند.
برای پیشگیری از بروز عوارض ناشی از درد لگن در آینده باید به درمان فوری پرداخت. در ذیل لیستی از ده درمان خانگی برای درد لگن آمده است که می توانید به آنها متوسل شوید.
بنا به دلایل زیادی، باید یک برنامه ورزشی منظم داشته باشید. یکی از دلایل داشتن این برنامه ورزشی، کاهش درد لگن است. اگر در حال حاضر دردی در لگن خود ندارید، ورزش می تواند به تقویت عضلات و افزایش دامنه حرکتی تان کمک کند و به شما امکان پیشگیری از این آسیب را می دهد، ولی چنانچه در حال حاضر، در لگن خود دردی احساس می کنید، باید تمرینات ورزشی خود را به تمرین هایی تغییر دهید که فشار کمتری بر روی مفاصل تان وارد کند. تمرینات ورزشی تعدیل شده و جدید شامل راه رفتن در مسیر صاف یا بر روی تردمیل و انجام یوگا هستند. در این تمرینات، لگن بیش از حد کشیده نمی شود. یکی دیگر از روش های عالی ورزش، پیاده روی یا انجام تمرینات هوازی در آب کم عمق، مانند استخر محله یا استخر مرکز تفریحی است.
اگر درد خفیف تا متوسط در لگن خود دارید، داروهای ضد التهابی به بهبودتان کمک می کند. این داروها التهاب را کاهش داده که این امر باعث کاهش درد مفاصل و عضلات می شود. این داروها معمولا هزینه کمتری دارند، به راحتی قابل دسترس هستند و بسیاری از آنها را می توان در فرمول های “PM” (قرص مورد استفاده در شب) خریداری کرد که شامل یک قرص خواب نیز هست- چرا که اگر عارضه لگن تان شما را شب هنگام بیدار نگه داشت، بتوانید آن را مصرف کنید. با این حال، استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی، مشکلات معده و کبد را به دنبال دارد. بنابراین در صورت استفاد بیش از چند روز از این داروها در یک بازه زمانی، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
استراحت کردن امری بدیهی است، اما هنوز هم باید به بسیاری از بیماران یادآوری کرد که اندکی به استراحت بپردازند. درد لگن یک علامت جدی است که در صورت عدم تشدید مداوم آسیب، به راحتی می توان آن را کنترل کرد. استراحت به این معنا نیست که تمامی فعالیت ها را متوقف کنید و در رختخواب بمانید، بلکه باید فعالیت هایی -مانند دویدن- را محدود کنید که باعث نوعی حرکت هایی در لگن آسیب دیده تان می شوند که از بهبود آسیب جلوگیری می کنند، چرا که در این قبیل از ورزش ها لگن درگیر می شود و باید اجتناب شوند. برعکس، حتما به اندازه کافی تحرک داشته باشید تا در لگن تان سفتی یا درد ناشی از عدم تحرک نداشته باشید.
اکثر پزشکان توصیه می کنند که بر روی لگن آسیب دیده خود کیسه یخ بگذارید و هر روز استفاده از آن را ۱۵ دقیقه افزایش دهید. یخ التهاب و تیرگی پایانه های عصبی را کاهش می دهد و درد را کمتر می دهد. اگر کیسه یخ ندارید، می توانید از هر وسیله سرد و نرم و قابل انعطاف برای داشتن همان تاثیر و کارآیی استفاده کنید. بسیاری از بیماران از سبزیجات منجمد یا اقلام مشابه استفاده می کنند، ولی حواستان باشد که مواد غذایی منجمدی را که در آینده می خواهید مصرف کنید، نباید یخ شان باز شود. برای جلوگیری از یخ زدگی پوست تان و بروز سایر تحریکات پوستی، به هنگام استعمال یخ آن را داخل پارچه یا حوله بپیچید.
فشرده سازی یکی از مهم ترین گام ها در بهبود بیشتر آسیب های ناشی از استفاده بیش از حد عضو بدن است. پس از استعمال یخ بر روی آسیب، باند فشرده سازی را دور ناحیه ران و لگن خود بپیچید. همچنین می توانید از باند آس (نوار کش دار) یا هر باند ورزشی دیگری استفاده کنید. فشرده سازی با افزایش گردش خون به بهبود عضلات آسیب دیده سرعت می بخشد. در بیشتر موارد، دیدن و لمس کردن باند وجود آسیب را به شما یادآور می شود و این مسئله شما را مجبور به استراحت و مراقبت از لگن خود می کند. فشرده سازی معمولا برای درد حاد ناشی از آسیب استفاده می شود، اما اگر درد لگن تان ناشی از آرتروز باشد، پزشک می تواند به شما توصیه کند که از این روش بهره گیرید.
بالا نگه داشتن مفصل آسیب دیده در منزل کار آسانی نیست، اما استفاده از یک تکیه گاه می تواند آن را تسهیل کند. بالا نگه داشتن پا باعث می شود خون راحت تر بین لگن و قلب جریان یابد و تورم را کاهش می دهد. اگر نمی توانید پای آسیب دیده خود را بالا نگه دارید، می توانید با خوابیدن بر سمت مخالف بدن، فشار را از لگن خود بردارید. این کار می تواند از تشدید آسیب در هنگام خواب جلوگیری کند. به طور کلی، از وضعیت بدن خود آگاه باشید و از موقعیت هایی که مفصل را تحت فشار قرار می دهند، اجتناب کنید. تا حد امکان، پای خود را تا جایی که می توانید، بالا نگه دارید.
اگر درد لگن تان ناشی از آرتروز است، گرما درد را کاهش می دهد. حمام رفتن و گرفتن دوش آب گرم خاصیت درمانی دارد، بنابراین از این درمان ارزان و آسان استفاده کنید. اگر درد لگن تان به قدری شدید است که نمی توانید بایستید و یا بنشینید و یا از عوارض مزمن مفصل رنج می برید، باید یک نیمکت یا صندلی زیر دوش نصب کنید. پدهای گرم کننده و درمان های مشابه نیز به کاهش درد مفاصل ناشی از آرتروز یا آسیب کمک می کنند. با این حال، در بعضی از موارد گرما درد را تشدید می کند. در نتیجه، قبل از به کارگیری این شیوه باید با پزشک خود صحبت کنید.
حرکات کششی زیادی وجود دارد که برای درمان درد لگن می توان آنها را انجام داد. فیزیوتراپیست به شما در تعیین مناسب ترین حرکت کششی خاص برای دردتان می تواند کمک می کند. رایج ترین حرکات ملایم، حرکات کششی عضلات ران بدون تشدید درد است و معمولا زانو زدن یا خمیده کردن را نیز دربر دارد. اگر به دلیل سایر مشکلات جسمی، قادر به انجام این حرکات کششی نیستید، پزشک می تواند حرکات آسان تری را برای زانوها و پاهایتان توصیه کند. برای افرادی با درد لگن ناشی از بورسیت یا برای افراد در حال بهبودی پس از آسیب، حرکات کششی بهترین گزینه هستند.
یکی از شایع ترین علل درد لگن اضافه وزن است. اگر درد لگن تان ناشی از آسیب یا سایر مشکلات نباشد، ممکن است کاهش وزن مفید موثر واقع شود. داشتن یک برنامه غذایی و ورزشی به شما در این مسیر کمک می کند. از غذاهای سالم مانند سبزیجات و گوشت بدون چربی استفاده کنید و از قندهای فرآوری شده و کربوهیدرات ها اجتناب کنید. حتی اگر به دلیل درد نمی توانید ورزش کنید، باید هر هفته چندین بار فعالیت های هوازی سبک، ورزش های آبی یا پیاده روی انجام دهید. نوشیدن آب بیشتر و نوشیدنی های کم شیرین نیز می تواند در کاهش وزن و کاهش میزان درد موثر است.
بیشتر بیماران مبتلا به درد لگن نیازی به جراحی ندارند. جراحی گزینه نهایی برای بیمارانی است که گزینه های غیرجراحی را امتحان کرده اند، ولی هیچ گونه تسکینی عایدشان نشده است. در بیشتر این بیماران، قبل از اینکه جراحی ترمیم یا تعویض مفصل لازم باشد، درد لگن سال ها وجود داشته است. این مورد در بیمارانی شایع تر است که آرتروز دارند و مفصل شان دچار تحلیل شده است. جراحان همچنین می توانند خارهای استخوانی را که اغلب بسیار دردناک هستند و فقط با جراحی درمان می شوند، خارج کنند. پزشک به شما کمک می کند تا بدانید که آیا جراحی در مورد شما ضروری است یا خیر، اما از آنجایی که این جراحی بسیار تهاجمی است و معمولا به دوره نقاهت طولانی مدتی نیاز دارد، باید قبل از انتخاب این مسیر درمانی، سایر گزینه های درمانی امتحان شوند.
بعد از اینکه علت درد مفصل ران تشخیص داده شد و درد به درستی درمان شد، می توان آن را با موفقیت مدیریت کرد.
برای جراحات بسیار جزئی و حوادث ناشی از ورزش شاید هیچ درمانی لازم نباشد و ران به زودی به حالت عادی بازگردد.
با این حال، برای بیماری های حادتر، مانند آرتروز، شکستگی و نکروز، علائم احتمالاً تا زمان درمان بدتر شوند. با پزشک خود مشورت کنید تا او بتواند در برنامه درمانی به شما کمک کند.
