شکستگی استخوان رادیوس (زند زبرین) زمانی اتفاق می افتد که زند زبرین -یکی از دو استخوان بلند ساعد- در نزدیکی مچ دست دچار شکستگی شود.
شکستگی انتهای زند زبرین بسیار شایع است. در واقع، بیشترین شکستگی های ساعد به شکستگی زند زبرین مربوط است.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر آیدین عرب زاده فوق تخصص جراحی دست و اعصاب محیطی از اینجا اقدام کنید
دو استخوان بلند وجود دارد که ساعد را تشکیل می دهند:
در قسمت پروگزیمال (فوقانی) ساعد، در نزدیکترین قسمت ساعد به آرنج، استخوان زند زیرین بزرگتر است. در قسمت دیستال (تحتانی) ساعد، در نزدیک ترین قسمت ساعد به مچ دست، زند زبرین بزرگتر است.
شکستگی مچ دست یا زند زبرین تقریباً همیشه در حدود 1 اینچی (دو و نیم سانتی متری) انتهای استخوان رخ می دهد. این شکستگی بسیار رایج می تواند به طرق مختلف در افراد در هر سنی رخ دهد. در افراد جوان، چنین شکستگی‌هایی معمولاً در تصادفات شدید مانند سقوط از نردبان یا تصادفات اتومبیلی رخ می دهد. در افراد مسن، خصوصا در افراد مبتلا به پوکی استخوان، شکستگی های زند زبرین می تواند بر اثر افتادن بر روی مچ دست رخ دهد.
یکی از شایع ترین شکستگی های استخوان زند زبرین، شکستگی کالیس است که در آن بخش شکسته زند زبرین به سمت پشتی متمایل می شود. این شکستگی را اولین بار یک جراح و آناتومیست ایرلندی به نام آبراهام کالیس در سال 1814 توصیف کرد. از این رو، این شکستگی را کالیس نامیدند.
شکستگی کالیس زمانی اتفاق می افتد که انتهای شکسته زند زبرین به سمت پشتی متمایل می شود.
استخوان زند زبرین در قسمت های مختلف می تواند دچار شکستگی شود. این شکستگی ها عبارتند از:
طبقه بندی نوع شکستگی بسیار حایز اهمیت است، زیرا درمان شکستگی های داخل مفصلی، شکستگی های باز، شکستگی های خرد شده و شکستگی های جابه جا شده (وقتی قطعات شکسته شده استخوان هم راستای هم نیستند) نسبت به درمان سایر انواع شکستگی ها دشوارتر است.
گاهی اوقات، استخوان دیگر ساعد (استخوان زند زیرین) نیز دچار شکستگی می شود که به آن شکستگی تحتانی استخوان زند زیرین می گویند. بسته به نوع شکستگی تحتانی استخوان زند زیرین شاید به درمان مکمل نیاز داشته باشید.
این تصویر، بعضی از شکستگی های استخوان زند زبرین (رادیوس دیستال) را نشان می دهد.
شایع ترین علت شکستگی استخوان زند زبرین افتادن بر روی بازوی در حالت باز است.
در افراد مبتلا به پوکی استخوان (اختلالی رایج در افراد مسن که در آن استخوان ها بسیار شکننده می شوند و احتمال شکستگی استخوان ها بیشتر است)، افتادن نسبتا یواش منجر به شکستگی مچ دست می شود. بسیاری از شکستگی های استخوان زند زبرین در افراد بالای 60 سال به دلیل افتادن از حالت ایستاده رخ می دهند.
اگر نیروی ضربه شدید باشد، شکستگی مچ دست حتی در استخوان های سالم نیز ممکن است اتفاق بیفتد. مثلا یک تصادف رانندگی یا افتادن از روی دوچرخه ممکن است نیروی کافی را برای شکستگی مچ دست یک فرد جوان و سالم ایجاد کند.
سلامت استخوان به طور بالقوه می تواند از شکستگی در بیماران مسن جلوگیری کند. افرادی که سابقه پوکی استخوان دارند باید با پزشک مراقبت های اولیه خود در مورد گزینه های تقویت استخوان ها مشورت کنند.
شکستگی مچ دست معمولا باعث درد، حساسیت، کبودی و تورم فوری می شود. در بسیاری از موارد، مچ دست به شکل غیر عادی یا خمیده آویزان می شود (بدشکلی).
در شکستگی های بسیار شدید، عصب(های) دست می تواند تحت تاثیر آسیب قرار گیرد و در نتیجه انگشتان بی حس شوند. اگر بعد از آسیب دیدگی مچ دست دچار بی حسی در انگشتان خود شدید، فورا به مرکز مراقبت های فوری یا اورژانس مراجعه کنید. برای جلوگیری از آسیب دائمی به عصب ممکن است نیاز به درمان فوری داشته باشید.
جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر نیما باقری فوق تخصص جراحی شانه و آرنج از اینجا اقدام کنید
اگر آسیب خیلی دردناک نباشد و مچ دست تغییر شکل ندهد، شاید بتوانید تا روز بعد برای مراجعه به متخصص ارتوپد منتظر بمانید. با یک آتل از مچ دست محافظت می شود. تا پیش از معاینه پزشک، می توان یک کیسه یخ را روی مچ دست قرار داد و آن را رو به بالا نگه داشت.
اگر آسیب بسیار دردناک باشد و مچ دست به شدت تغییر شکل داده باشد یا انگشتان بی‌حس یا رنگ پریده باشند، فوراً برای درمان به مرکز مراقبت های فوری یا اورژانس مراجعه نمایید.
برای تأیید تشخیص، پزشک احتمالاً رادیوگرافی از مچ دست را تجویز کند. رادیوگرافی می تواند نشان دهد که آیا استخوان دچار شکستگی شده است و آیا جابه جایی (فاصله ای بین استخوان های شکسته) وجود دارد یا خیر. رادیوگرافی همچنین می تواند نشان دهد که چند قطعه استخوان شکسته وجود دارد.
در برخی موارد، پزشک ممکن است سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری) تجویز کند که تصاویری سه بعدی از استخوان شکسته را ارائه می دهد. این نوع سی تی به برنامه ریزی برای جراحی کمک می کند.
(تصویر سمت چپ) رادیوگرافی از مچ دست سالم. (تصویر سمت راست) فلش های سفید شکستگی استخوان زند زبرین را نشان می دهد.
درمان استخوان های شکسته از قوانین اساسی پیروی می کند: قطعات شکسته شده باید به جای خود بازگردانده شوند و از حرکت دادن آنها تا زمان بهبودی باید جلوگیری شود.
گزینه های درمانی زیادی برای شکستگی استخوان زند زبرین وجود دارد. انتخاب گزینه درمانی به عوامل متعددی از جمله ماهیت شکستگی، سن و میزان فعالیت شما و نظر نهایی جراح بستگی دارد.
اگر استخوان شکسته در وضعیت خوبی قرار داشته باشد، از گچ گیری برای بهبودی استخوان استفاده می شود.
اگر استخوان شکسته در جای خود قرار نداشته باشد و احتمالا در آینده مشکلات و محدودیت هایی را برای بازو به وجود آورد، بخش های شکسته استخوان باید دوباره هم تراز و هم راستا شوند. جا اندازی، اصطلاحی تخصصی برای مرحله ای است که در آن پزشک بخش های شکسته را سر جای خود قرار می دهد. وقتی استخوانی بدون نیاز به باز کردن پوست (برش) صاف می شود، به آن جا اندازی بسته می گویند.
بعد از اینکه استخوان به درستی هم تراز شد، یک آتل یا گچی بر روی بازو قرار داده می شود تا استخوان ها در یک راستا قرار گیرند. معمولاً برای چند روز اول از آتل استفاده می شود تا مانعی برای تورم طبیعی اندک وجود نداشته باشد. گچ گیری معمولاً چند روز تا یک هفته یا چند هفته بعد از کاهش تورم انجام می شود. گچ گیری معمولاً 2 یا 3 هفته بعد تعویض می شود، زیرا با کاهش بیشتر تورم، گچ شل می شود.
بسته به ماهیت شکستگی، پزشک با بررسی دقیق رادیوگرافی های منظم گرفته شده، روند بهبودی را تحت نظر می گیرد. در بیمارانی که بدون جراحی درمان می شوند، رادیوگرافی اغلب هر هفته به مدت 3 هفته و سپس یک بار دیگر در هفته ششم انجام می شود. اگر شکستگی به جا اندازی نیازی نداشته باشد و یا تصور شود که شکستگی پایدار است، رادیوگرافی کمتر انجام می شود. در صورتی که استخوان شکسته شده به خوبی هم تراز و هم راستا نشود، جراحی توصیه می شود.
در شکستگی هایی که درمان، غیر جراحی بوده است، گچ معمولاً حدود شش هفته پس از شکستگی برداشته می شود. در آن مرحله، احتمالا فیزیوتراپی را برای کمک به بهبود حرکت و عملکرد مچ آسیب دیده شروع کنید. به طور معمول، برای محافظت از استخوان در حال بهبودی، بین جلسات درمانی از یک آتل باز و بسته شونده استفاده خواهید کرد.
گاهی اوقات، موقعیت استخوان را نمی توان فقط با جا اندازی بسته بهبود بخشید و یا نمی توان آن را در گچ نگه داشت. در غیر این صورت، شکستگی ها ممکن است در تراز نامناسب بهبود یابند که این امر می تواند منجر به عملکرد ضعیف بازو شود. در چنین مواردی، برای درمان شکستگی و نگه داشتن آن در سر جای خود به هنگام بهبودی، به جراحی نیاز خواهید داشت.
روش کار: جراحی معمولاً شامل ایجاد یک برش روی مچ دست بر روی قسمت شکسته جهت دسترسی به استخوان(های شکسته) است. ساختارهای مهمی مانند شریان ها، اعصاب و تاندون ها شناسایی و محافظت می شوند. جراح، استخوان(های) شکسته را مستقیما از طریق برش مجددا هم تراز می کند. این مرحله، جا اندازی نیز نامیده می شود.
بسته به نوع شکستگی، چند گزینه برای نگه داشتن استخوان در موقعیت صحیح پس از تراز مجدد جهت بهبودی وجود دارد:
یک صفحه و پیچ، قطعات شکسته شده را در موقعیت خود نگه می دارند و استخوان بهبود می یابد.
شکستگی های باز: در بسیاری از شکستگی های باز (معمولاً در عرض 24 ساعت پس از آسیب یا کمتر) جراحی فوری لازم است.
تثبیت کننده خارجی
از آنجایی که شکستگی های استخوان زند زبرین بسیار متنوع هستند و گزینه های درمانی بسیار زیادی وجود دارد، روند بهبودی برای بیماران متفاوت خواهد بود. برای کسب اطلاعات خاص در مورد برنامه بهبودی و بازگشت به فعالیت های روزانه با پزشک خود صحبت کنید. در بیشتر شکستگی های استخوان زند زبرین، بهبودی 3 ماه یا بیشتر طول می‌کشد تا بیمار بتواند به همه فعالیت ها بازگردد و در بعضی موارد، بهبودی کامل این آسیب ها می تواند تا 1 سال هم طول بکشد.
در بیشتر شکستگی ها به طور متوسط چند روز تا چند هفته درد وجود دارد. بسیاری از بیماران متوجه می شوند که استفاده از یخ، بالا نگه داشتن بازو در سطحی بالاتر از سطح قلب و استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه به طور موثری درد آنها را تسکین می دهد.
پزشک ممکن است ترکیب ایبوپروفن و استامینوفن را برای تسکین درد و التهاب توصیه کند. ترکیب هر دو دارو بسیار موثرتر از تک تک این داروها است. اگر درد مچ دست شدید باشد، پزشک برای چند روز یک داروی قوی مانند مخدر تجویز می کند.
توجه داشته باشید که اگرچه مخدر ها به تسکین درد بعد از جراحی کمک می کنند، اما می توانند اعتیادآور باشند. مواد افیونی فقط باید طبق دستور پزشک استفاده شوند و به محض اینکه درد آرام شد، استفاده از آنها باید متوقف شود. اگر درد طی چند روز پس از جراحی بهبود نیافت، با پزشک خود صحبت کنید.
در برخی موارد، گچ گیری اولیه تعویض می شوند، زیرا تورم به قدری کاهش می یابد که گچ شل می شود. برای شکستگی های غیر جراحی، معمولا آخرین گچ گیری پس از حدود شش هفته برداشته می شود.
در طول بهبودی، گچ گیری و آتل ها باید خشک نگه داشته شوند. هنگام دوش گرفتن یک کیسه پلاستیکی را باید روی بازوی خود قرار دهید. اگر قالب خیس شود، به راحتی خشک نمی شود. در صورت خیس شدن گچ، استفاده از سشوار در حالت خنک می تواند موثر باشد. در اغلب موارد، گچ باید تعویض شود.
بیشتر برش های جراحی حداقل به مدت 5 روز باید تمیز و خشک نگه داشته شوند. پزشک به شما خواهد گفت که پس از جراحی چه زمانی برای برداشتن بانداژ مناسب است.
پس از جراحی یا گچ گیری، بازیابی بلافاصله حرکت کامل انگشتان دست بسیار حائز اهمیت است. اگر به دلیل درد و یا تورم قادر به حرکت دادن کامل انگشتان خود در عرض 24 ساعت نبودید، برای ارزیابی آنها با پزشک خود تماس بگیرید.
پزشک ممکن است گچ گیری یا پانسمان جراحی تان را شل کند. در برخی موارد، کار با یک فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر برای بازیابی کامل حرکت ضروری خواهد بود.
درد بی وقفه ممکن است نشانه ای از سندرم درد پیچیده موضعی (دیستروفی رفلکسی سمپاتیک) باشد که باید به صورت تهاجمی با دارو یا بلوک های عصبی درمان شود. اگر دردتان شدید است و با مصرف دارو از شدت آن کاسته نمی شود، به پزشک خود اطلاع دهید.
اکثر افراد پس از شکستگی استخوان زند زبرین به تمام فعالیت های قبلی خود باز می گردند. تمامی عوامل از جمله ماهیت آسیب، نوع درمان دریافتی و پاسخ بدن به درمان تأثیرگذار هستند. در برخی موارد، پس از چنین آسیب هایی بیمار با محدودیت های دائمی در عملکرد مواجه می شود.
تقریباً همه بیماران اندکی سفتی در مچ دست خواهند داشت. در کل، وجود سفتی در یک یا دو ماه پس از برداشتن گچ یا بعد از جراحی کاهش می یابد و در کمتر از ۲ سال بهبود می یابد. اگر پزشک تان فیزیوتراپی را لازم بداند، باید آن را ظرف چند روز تا چند هفته پس از جراحی یا درست پس از برداشتن آخرین گچ گیری شروع کنید.
بسیاری از بیماران قادر خواهند بود فعالیت های سبک، مانند شنا کردن یا ورزش قسمت پایین تنه در باشگاه را در عرض 1 تا 2 ماه پس از برداشتن گچ گیری یا در عرض 1 تا 2 ماه پس از جراحی از سر بگیرند. فعالیت های شدید، مانند اسکی یا فوتبال ممکن است بین 3 تا 6 ماه پس از آسیب از سر گرفته شوند.
انتظار می رود که بهبودی حداقل 1 سال طول بکشد.
در یک سال اول با انجام فعالیت های شدید، اندکی درد خواهید داشت. انتظار می رود که اندکی سفتی یا درد مازاد تا 2 سال یا احتمالا تا آخر عمر، خصوصا در مورد آسیب های شدید (مانند تصادفات موتورسیکلت)، در بیماران بالای 50 سال یا در بیمارانی که آرتروز دارند، وجود داشته باشد. با این حال، سفتی معمولا جزئی است و معمولا بر عملکرد کلی بازو تاثیر نمی گذارد.
در نهایت، پوکی استخوان عامل بسیاری از شکستگی های مچ دست است. به بیشتر افرادی که دچار شکستگی مچ دست شده اند -خصوصا در صورت مستعد بودن سایر عوامل خطر پوکی استخوان (از جمله سن زیاد)- توصیه می شود برای بررسی استخوان هایشان، آزمایش استخوان انجام دهند. از پزشک خود در مورد آزمایش پوکی استخوان سوال نمایید.
