اسکولیوز (یا کژپشتی) انحنای غیرطبیعی ستون فقرات است. شکل طبیعی ستون فقرات یک فرد به این صورت است که یک منحنی در بالای شانه و یک منحنی در قسمت پایین کمر وجود دارد. اگر ستون فقرات شما از یک سمت به سمتی دیگر خمیده یا به شکل “S” یا “C” است، ممکن است بیماری اسکولیوز داشته باشید.
به گفته انجمن جراحان ستون فقرات در حدود 80 درصد موارد دلیل مشخصی برای اسکولیوز وجود ندارد. این بیماری اغلب در 7 سال اول زندگی کودک تشخیص داده می شود. علل متداولی که می توان مشخص کرد، شامل موارد ذیل هستند:
در این مقاله از سایت تهران ارتوپدی به بررسی روش های درمان اسکولیوز می پردازیم.
بزرگترین گروه اسکولیوز، اسکولیوز ایدیوپاتیک (کژ پشتی ناشناخته) است که علت آن مشخص نیست. اسکولیوز ایدیوپاتیک بر اساس گروه سنی تقسیم می شود:
به گفته انجمن جراحان ستون فقرات، از این میان اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان شایع ترین نوع آن محسوب می شود. محققان علت انواع مختلف اسکولیوز را موارد ذیل می دانند:
اسکولیوز را می توان به دو نوع ساختاری یا غیرساختاری دسته بندی کرد. در اسکولیوز ساختاری، منحنی ستون فقرات در اثر بیماری، آسیب یا نقص مادرزادی ایجاد می شود و تا آخر عمر با فرد است. اسکولیوز غیرساختاری منحنی های موقتی هستند که قابل اصلاح هستند.
علائم بیماری اسکولیوز بسته به درجه اسکولیوز متفاوت است، ولی علائم رایج آن شامل موارد ذیل است:
علت اسکولیوز اغلب مشخص نیست. به هر حال، علل رایجی که پزشکان شناسایی می کنند، عبارتند از:
افرادی که سابقه خانوادگی اسکولیوز دارند، به احتمال زیاد به این بیماری مبتلا می شوند. زنان بیشتر از مردان در معرض نوع شدید اسکولیوز قرار دارند.
معاینه فیزیکی ستون فقرات اولین اقدامی است که پزشک انجام می دهد تا تشخیص دهد که آیا به اسکولیوز مبتلا هستید یا خیر. پزشک همچنین ممکن است برخی آزمایشات تصویربرداری را برای مشاهده دقیق ستون فقرات تان تجویز کند.
در حالت ایستاده وقتی دست هایتان در دو طرف پهلوها قرار دارد، پزشک پشت شما را معاینه می کند. او انحنای ستون فقرات و تقارن شانه ها و ناحیه کمرتان را بررسی می کند. در مرحله بعدی، پزشک از شما می خواهد که به سمت جلو خم شوید تا وجود هرگونه انحنا در قسمت فوقانی و تحتانی کمرتان را بررسی کند.
آزمایشات تصویربرداری که پزشک جهت مشاهده اسکولیوز تجویز می کند، شامل موارد زیر است:
درمان اسکولیوز به عوامل متعددی بستگی دارد- درجه انحنای ستون فقرات یکی از اصلی ترین موارد است. پزشک شما موارد زیر را نیز در نظر خواهد گرفت:
گزینه های اصلی درمانی، استفاده از بریس و جراحی هستند.
به گفته انجمن جراحان ستون فقرات، اگر فرد در حال رشد باشد و انحنای ستون فقراتش بیش از 25 تا 40 درجه باشد، باید از بریس استفاده کند. بریس ها ستون فقرات را صاف نمی کنند، اما می توانند از افزایش انحنا جلوگیری کنند. این روش درمانی در مواردی که زود تشخیص داده شود، موثرتر است. افرادی که به بریس نیاز دارند، تا زمان توقف رشدشان، باید 16 تا 23 ساعت در روز آن را بپوشند. اثربخشی بریس با افزایش ساعات استفاده روزانه از آن، افزایش می یابد. پزشکان معمولاً توصیه می کنند کودکان باید از بریس تا سن بلوغ و تا زمان توقف رشدشان استفاده کنند. بریس ها دو نوع اصلی دارند:
جراحی معمولاً مخصوص افرادی است که انحنای ستون فقرات شان بیشتر از 40 درجه است. با این حال، اگر تشخیص داده شد که دچار اسکولیوز شده اید و احساس می کنید که منحنی ستون فقرات تان در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد می کند یا باعث اذیت و ناراحتی تان می شود، با پزشک خود در مورد این گزینه درمانی صحبت کنید. فیوژن ستون فقرات، جراحی استاندارد اسکولیوز است. در این روش، پزشک مهره های شما را با استفاده از گِرَفت استخوانی، میله ها و پیچ ها به هم متصل می کند. گِرَفت استخوان از استخوان یا ماده ای مثل آن تشکیل شده است. میله ها ستون فقرات شما را در حالت مستقیم و پیچ ها، آنها را در جای خود نگه می دارند. در نهایت، گِرَفت استخوان و مهره به یک استخوان جوش می خورند. میله ها را می توان بر اساس رشد کودک تنظیم کرد. برخی از خطرات جراحی فیوژن نخاع عبارتند از:
اگرچه برخی از روش های درمانی به اصلاح انحنا کمکی نمی کنند، می توانند به کنترل درد اسکولیوز کمک کنند. برخی روش ها از جمله آب درمانی، ماساژ، تحریک الکتریکی و بریس های پشتی. روش های ذیل به احتمال زیاد به کاهش درد و ناراحتی کمک می کنند:
ورزش و کشش برای علائم درد اسکولیوز نمی تواند مسئله اساسی را برطرف کند، اما برای سلامتی عمومی حایز اهمیت است و می تواند بدن تان را انعطاف پذیر کند. جهت تقویت و کمک به عضلات تان، از پزشک خود بخواهید تا به شما توصیه هایی در مورد ورزش و حرکات کششی ارائه دهد.
داروهای ضد درد مانند استامینوفن و ایبوپروفن می توانند به کاهش درد کمک کنند. با پزشک خود در مورد گزینه های کاهش درد و التهاب صحبت کنید.
یک پژوهش قدیمی توسط منبع معتبر در 2011، پیشنهاد کرد که درمان کایروپراکتیک به کاهش درد کمک می کند و انعطاف پذیری را با وجود داشتن اسکولیوز افزایش می دهد. توجه داشته باشید که این نوع درمان، درمانی برای انحنای اسکولیوز نیست، بلکه برای جلوگیری از بدتر شدن بیماری خود باید به دنبال یک کایروپراکتیک متخصص در زمینه اسکولیوز باشید.
دیدگاه کلی نسبت به اسکولیوز به شدت و میزان انحنا بستگی دارد. در موارد خفیف تا متوسط، این بیماری با فعالیت ها و عملکردهای روزمره تداخلی نخواهد داشت. افرادی که به نوع شدید اسکولیوز مبتلا هستند، ممکن است محدودیت های جسمی داشته باشند. زندگی با داشتن اسکولیوز می تواند دشوار باشد. اگر می خواهید اسکولیوز خود را مدیریت کنید، شاید لازم باشد در جستجوی یک گروه پشتیبانی باشید. گروه های پشتیبانی به شما امکان ملاقات با سایر افرادی را می دهند که تجربه های مشترکی دارند و می توانید در مورد مقابله با این بیماری هر روز انگیزه پیدا کنید و مشاوره دریافت کنید.