• تهیه شده در تهران ارتوپدی
• بیماری ها ,درمان ,زانو ,زانو

بورسیت زانو یا التهاب بورس کشکک زانو عارضه ای شایع، اما قابل درمان است. این عارضه باعث می شود قسمت جلوی زانو متورم شود. بورسیت زانو زمانی روز می کند که کیسه بورس در جلوی کشکک زانو ملتهب شود. در بیشتر مبتلایان، بورسیت زانو را می توان در منزل با استراحت درمان کرد.

بورسیت زانو چیست؟

بورسیت زانو (که به آن زانوی خدمتکار خانه، زانوی لایه بردار فرش، زانوی معدنچی زغال سنگ یا زانوی نجار نیز می‌گویند)، التهاب بورس (کیسه ای پر از مایع) است که در کشکک زانو (کاسه زانو) قرار دارد. بورسیت زانو وقتی بروز می کند که بورس غالبا دچار تحریک، آسیب دیدگی یا عفونت می شود و از این رو، مایع بیشتری تولید می کند. مایع اضافی باعث تورم بورس می شود و به سایر قسمت های زانو فشار می آورد. معمولا به راحتی می توان متوجه بورسیت زانو شد، چرا که جلوی زانوی متورم به نظر می رسد.

بورس چیست؟

یک فرد بالغ بیش از 150 بورس در سرتاسر بدن خود دارد. بورس یک کیسه کوچک پر از مایع است و ناحیه هایی از بدن از جمله ماهیچه، تاندون یا پوست را محافظت می کند که در صورت نبود بورس استخوان می تواند این نواحی را دچار ساییدگی کند. بورس ها با داشتن عملکرد بالشتکی و ضربه گیری در این نواحی از بدن از اصطکاک و التهاب جلوگیری می کنند. وقتی کیسه بورس به طور مکرر دچار تحریک، آسیب یا عفونت می شود، پوشش نازک آن ضخیم می شود و مایع اضافی ایجاد می کند. مایع اضافی در کیسه بورس جمع می شود و باعث تورم آن می شود که به آن التهاب بورس یا بورسیت می گویند. التهاب بورس اغلب در بورس های اطراف مفاصل بروز می کند. بورسیت زانو دومین نوع شایع التهاب بورس است. آقای دکتر سید محمد جواد مرتضوی در این قسمت در مورد بورسیت زانو و علل بروز آن صحبت می کنند:

انواع بورسیت زانو

بورسیت زانو دو نوع دارد: التهاب حاد بورس کشکک زانو و التهاب مزمن بورس کشکک زانو. التهاب حاد بورس کشکک زانو وقتی ایجاد می شود که به بورس کاسه زانو آسیب ناگهانی وارد شود. این نوع التهاب معمولا در اثر ضربه (مانند ضربه شدید به زانو) یا عفونت بروز می کند، ولی التهاب مزمن بورس معمولا در اثر استفاده مکرر یا فشار مکرر به زانو مانند زانو زدن مکرر بروز می کند.

بورسیت زانو چه افرادی را تحت تاثیر قرار می دهد؟

ممکن است همه افراد به بورسیت زانو مبتلا شوند، اما این عارضه بیشتر، در مردان بین سنین 40 تا 60 سال بروز می کند. بورسیت زانو معمولا افرادی را مبتلا می کند که مشاغلی از جمله نجاری، نظافت خانه، لوله کشی و یا سرگرمی هایی مانند باغبانی دارند که مستلزم زانو زدن مکرر هستند. احتمال ابتلای کودکان به التهاب عفونی بورس کشکک زانو (عفونت بورس کشکک زانو) بیشتر است.

بورسیت زانو تا چه حد شایع است؟

بورسیت نسبتا شایع است. آمار سالانه دقیقی از بیماران مبتلا به آن وجود ندارد، زیرا بسیاری از افراد، التهاب بورس خفیفی دارند و نیازی به مراجعه به پزشک متخصص ندارند. بورسیت دومین نوع شایع التهاب بورس است و یکی از علل شایع تورم و التهاب زانو به حساب می آید.

دلایل بورسیت زانو

موقعیت ها و شرایطی وجود دارد که می تواند باعث بورسیت شود که عبارتند از:

• زانو زدن مکرر: بیشتر موارد بورسیت به دلیل فشار و تحریک ناشی از نشستن مکرر بر روی زانو بروز می کند.
• ضربه مستقیم به زانو: وارد شدن ضربه به زانو در اثر افتادن یا وارد شدن ضربه با چیزی به زانو می تواند باعث بروز بورسیت شود.
• عفونت باکتریایی: اگر خراش، نیش حشره یا بریدگی بر روی زانوی وجود داشته باشد که عفونت کرده باشد، این عفونت می تواند به کیسه بورس ملتهب کشکک زانو سرایت کند. به این نوع بورسیت، بورسیت عفونی می گویند. بورسیت عفونی چندان شایع نیست، اما عارضه ای وخیم است که نیاز به درمان فوری پزشکی دارد.
• ابتلا به آرتروز روماتیسمی و یا نقرس: اگرچه آرتروز روماتیسمی و نقرس چندان رایج نیستند، هر دوی آنها می تواند باعث بروز بورسیت شوند.

علائم بورسیت زانو چیست؟

علائم بورسیت به نوع و شدت التهاب بورس بستگی دارد. بورسیت سه علامت کلی دارد، اما برای ابتلا به آن لازم نیست هر سه علامت با هم بروز کند. این سه علامت عبارتند از:

• تورم جلوی زانو: تقریباً در همه موارد مبتلا به بورسیت زانو، بخش جلویی زانو متورم است. پس می توان “متوجه” کیسه بورس متورم از روی پوست شد و آن را لمس کرد. به هنگام فشار دادن آن، معمولا “صدای ترق و تروق” شنیده می شود. اگر بورسیت زانو درمان نشود، تورم بزرگ می شود.
• محدودیت دامنه حرکتی در زانو: موارد خفیف و متوسط ​​ بورسیت زانو معمولا توانایی خم کردن و کشش زانو را محدود نمی کند. در صورت ابتلا به التهاب شدید بورس کشکک زانو، بیمار نمی تواند زانوی خود را مثل همیشه حرکت دهد.
• درد: برخی افراد مبتلا به بورسیت زانو، درد ندارند، ولی بعضی دیگر از مبتلایان ممکن است حتی در هنگام استراحت نیز در زانوی آسیب دیده خود احساس زانو درد یا حساسیت به لمس و فشار داشته باشند. گاهی اوقات، افراد مبتلا به بورسیت زانو در هنگام استراحت هیچ دردی ندارند، اما وقتی زانوی آسیب دیده خود را خم می کنند، درد یا حساسیت غیر طبیعی به لمس و فشار را احساس می کنند.

علائم بورسیت زانو ناشی از عفونت

اگر به بورسیت زانو مبتلا هستید که ناشی از عفونت است، احتمالاً علائم دیگری نیز خواهید داشت که عبارتند از:

• قرمز یا صورتی بودن بخشی از پوست که در آن بخش، زانویتان متورم شده است،
• گرمتر بودن ناحیه ای از پوست که در آن زانویتان متورم است،
• داشتن تب،
• احساس درد و لرز.

اگر این علائم عفونت را دارید، باید فورا به پزشک خود مراجعه نمایید یا به نزدیکترین بیمارستان مراجعه کنید. التهاب عفونی بورس کشکک زانو نیاز به درمان پزشکی دارد. اگر درمان نشود، می تواند عوارض وخیمی به دنبال داشته باشد و زندگی فرد را تهدید کند.

جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر محمدجواد مرتضوی فوق تخصص و جراح زانو و لگن از اینجا اقدام کنید

جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر محمدحسن کاسب فوق تخصص جراحی زانو و آرتروسکوپی زانو از اینجا اقدام کنید

بورسیت زانو چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک ارتوپد عموما می تواند التهاب عفونی بورس کشکک زانو را با معاینه جسمی تشخیص دهد. پزشک سوالاتی در مورد علائم و سابقه بیماری از شما می پرسد. سپس برای بررسی درد و حساسیت و دامنه حرکت زانوی آسیب دیده معاینه جسمی به عمل می آورد. آزمایشات تصویربرداری همچنین می تواند به تایید تشخیص التهاب عفونی بورس کشکک زانو یا رد سایر شرایط احتمالی کمک کند.

برای تشخیص التهاب عفونی بورس کشکک زانو از چه آزمایشاتی استفاده می شود؟

آزمایش های خاصی که می توانند برای کمک به تشخیص التهاب بورس عفونی کشکک زانو یا رد سایر شرایط احتمالی مورد استفاده قرار گیرند، عبارتند از:

• عکسبرداری: پزشک از شما می خواهد که از زانویتان عکسبرداری به عمل آید تا مطمئن شود آسیب استخوانی ندارید که باعث درد و تورم شود.
• سی تی اسکن یا ام آر آی: پزشک از شما می خواهد که سی تی اسکن یا ام آر آی انجام دهید تا آسیب وارده به بافت نرم داخل یا اطراف زانو را که می تواند باعث تورم شود، بررسی کند.
• آسپیراسیون (تخلیه) بورسیت زانو: اگر پزشک احتمال دهد که در کیسه بورس عفونت وجود دارد، با یک سوزن ظریف (اسپیراسیون) مایع را از کیسه بورس خارج می کند تا مایع را از لحاظ عفونی بودن بررسی کند.

درمان بورسیت زانو

درمان بورسیت زانو به این بستگی دارد که آیا بورس ملتهب است یا عفونی شده است. اکثر موارد بورسیت زانو را که فقط ملتهب هستند، می توان در منزل بدون مداخله پزشکی درمان کرد، اما اگر عفونت علت بورسیت زانو باشد، برای درمان آن به آنتی بیوتیک نیاز است. بورسیت زانو -فقط بورسای ملتهب- را می توان به روش های ذیل درمان کرد:

• استراحت کردن و به حداقل رساندن بعضی از فعالیت ها: تا زمان بهبود بورسیت زانو، از انجام فعالیت ها و حرکاتی که باعث تشدید علائم می شود، باید اجتناب کرد یا آنها را به حداقل رساند.
• استفاده از یخ: قرار دادن یخ روی زانو در فواصل زمانی معین درد و تورم را کاهش می دهد.
• بالا نگه داشتن پا: بیمار موقع استراحت پای آسیب دیده خود را بالا نگه دارد.
• مصرف داروهای ضد التهابی: داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن درد و التهاب را کاهش می دهند.
• تزریق کورتیکواستروئید: در بعضی موارد، وقتی استراحت و استفاده از سایر داروهای ضد التهابی کارساز نباشند، پزشک برای کاهش التهاب تزریق کورتیکواستروئید را تجویز می کند.

درمان بورسیت زانو –بورس عفونی- به طرق ذیل صورت می گیرد:

• استفاده از آنتی بیوتیک ها: برای درمان عفونت های باکتریایی از آنتی بیوتیک ها استفاده می شود. پزشک ممکن است قرص آنتی بیوتیک یا آمپول آن را تجویز کند.
• زهکشی از طریق جراحی: اگر آنتی بیوتیک ها در درمان عفونت موثر واقع نشدند، شاید لازم باشد بورس کشکک زانو از طریق جراحی تخلیه شود.

عوامل خطر بروز بورسیت زانو چیست؟

عوامل زیر عوامل خطر بورسیت زانو در نظر گرفته می شوند:

• زانو زدن مکرر: نشستن بر روی زانو به زانو و بورس کشکک زانو فشار می آورد. افرادی که اغلب خصوصا به دلیل شغل خود زانو می زنند، بیشتر در معرض ابتلا به بورسیت زانو قرار دارند.
• ابتلا به آرتروز روماتیسمی و یا نقرس: اگر به آرتروز روماتیسمی و یا نقرس مبتلا هستید، احتمال ابتلا به بورسیت زانو در شما بیشتر است.
• انجام ورزش های تماسی: ورزش های خاصی از جمله فوتبال، کشتی، راگبی و بسکتبال می تواند منجر به وارد شدن ضربه های شدید به زانو شود و این می تواند باعث بروز بورسیت زانو شود.
• داشتن یک بیماری سرکوبگر سیستم ایمنی: عارضه هایی مانند دیابت که سیستم ایمنی را تضعیف می کند، فرد را در معرض خطر ابتلای بیشتر به عفونتی قرار می دهد که می تواند باعث بروز بورسیت زانو شود.

چطور می توان از بورسیت زانو پیشگیری کرد؟

جهت پیشگیری از ابتلا به بورسیت زانو می توانید فعالیت های زیر را انجام دهید:

• از زانوبند استفاده کنید: اگر به دلیل شغل تان مجبور هستید اغلب زانو بزنید یا ورزش تماسی انجام می دهید، پوشیدن زانوبند زانویتان را نرم می کند و از فشار بیش از حد به بورس زانویتان جلوگیری می کند.
• پیشگیری از عفونت: اگر بریدگی یا نیش حشره روی زانوی خود دارید، حتما آن را تمیز و ضدعفونی شده نگه دارید تا از ابتلا به عفونتی که می تواند به بورس زانویتان سرایت کند، جلوگیری کنید.
• بعد از ورزش بر روی زانوهای خود یخ بگذارید و پاها را بالا نگه دارید: اگر در فعالیت یا تمرینی شرکت کردید که در آن زیاد زانو یا چمباتمه زدید، یخ را روی زانوهای خود بگذارید و بعد از آن پاهای خود را بالا نگه دارید.

پیش بینی از روند بورسیت کشکک زانو چیست؟

اکثر موارد مبتلا به بورسیت زانو را می توان در خانه با استراحت، گذاشتن یخ و بالا نگه داشتن پا درمان کرد و هیچ گونه عوارض جانبی طولانی ندارد. درمان التهاب مزمن بورس کشکک زانو به خصوص اگر شغل تان مستلزم زانو زدن مکرر است، ممکن است دشوارتر باشد. تیم پزشکی تان یک برنامه درمانی را برای شما ارائه می کند که با توجه به شرایط و وضعیت شما بهترین کارایی را خواهد داشت. در صورت عدم درمان، بورسیت زانو که دچار عفونت شده است، می تواند عوارض شدیدی مانند شوک عفونی و مرگ به همراه داشته باشد. در صورت مشاهده علائم عفونت باید بلافاصله با پزشک خود یا نزدیکترین بیمارستان مراجعه نمایید.

بهبود بورسیت زانو چقدر طول می کشد؟

با استراحت و درمان بورسیت زانویتان در منزل، تورم و سایر علائم معمولا ظرف چند هفته از بین می روند. اگر بورسیت زانویتان پس از دو یا سه هفته استراحت بهتر نشد، به پزشک خود مراجعه نمایید. شاید به درمان پزشکی نیاز داشته باشید. بورسیت زانویی که بهبود نمی یابد یا اغلب بهتر می شود و مجددا عود می کند، التهاب مزمن بورس کشکک زانو نامیده می شود. در صورت عدم درمان، التهاب مزمن بورس کشکک زانو می تواند ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد.

جهت ویزیت و نوبت دهی دکتر محمد واحدیان فوق تخصص جراحی مفاصل و استخوان و تروماتولوژی از اینجا اقدام کنید

چه زمانی باید به پزشک خود مراجعه کنم؟

اگر تب و لرز و سایر علائم عفونت دارید، فورا به پزشک خود یا به نزدیکترین بیمارستان مراجعه نمایید. بورسیت زانویی که دچار عفونت شده باشد، نیاز به درمان فوری دارد. اگر بورسیت کشکک زانوی خود را که فقط ملتهب است (و عفونی نشده) در خانه درمان می کنید و بعد از دو یا سه هفته بهتر نشد، به پزشک خود مراجعه نمایید. شاید نیاز به درمان پزشکی داشته باشید.

نتیجه گیری

بورسیت کشکک زانو عارضه ای شایع است که معمولا با استراحت در منزل قابل درمان است. اگر بورسیت کشکک زانوی شما زندگی روزمره تان را تحت تاثیر قرار می دهد یا بعد از چند هفته بهتر نشد، به پزشک خود مراجعه نمایید. اگر علائم عفونت مانند تب یا قرمزی و گرمی در ناحیه آسیب دیده دارید، حتما در اسرع وقت در پی مراقبت های پزشکی باشید.